Stanisław Żemis  

Działacz PZN na niwie kultury

Publicysta  

 

 Stanisław  Żemis otrzymał Złotą  

                  Odznakę Nauczycielską

J. S.  

Związek Nauczycielstwa Polskiego w uznaniu zasług pedagogicznych przyznał towarzyszowi Stanisławowi Żemisowi Złotą Odznakę Nauczycielską. Dekoracja odbyła się 26 lutego bieżącego roku.  

Kolega Żemis, po uzyskaniu w ubiegłym roku renty specjalnej, poświęcił się gromadzeniu materiałów i opracowywaniu historii niewidomych w Polsce oraz pracom z zakresu pedagogiki. Prowadzi nadal ożywioną działalność społeczną i polityczną. Jest członkiem egzekutywy POP przy Zarządzie Głównym PZN, członkiem Komisji Wydawniczej i Rady Tyflologicznej Zarządu Głównego oraz wiceprzewodniczącym Komitetu Korczakowskiego w Warszawie.  

Udaję się do towarzysza Żemisa, aby złożyć mu gratulacje w imieniu czytelników "Pochodni". Przyjmuje mnie serdecznie i mówi z właściwą sobie bezpośredniością:

- Ze względu na wysoki walor moralny tej odznaki jestem z niej bardzo dumny. Wspomnienia... wiąże się z nią tyle wspomnień... -  

Dla dziennikarza taki nastrój rozmówcy jest idealny, toteż na podstawie naszej pogawędki mogę zapoznać Was w głównych zarysach z historią życia naszego działacza.  

Stanisław Żemis pochodzi ze środowiska robotniczego. We wczesnym dzieciństwie traci rodziców. Mimo wielu trudności kończy szkołę średnią i kursy nauczycielskie. W roku 1926 zostaje nauczycielem, uczy w szkołach podstawowych w województwie warszawskim. Wykształcenie wyższe zdobywa, pracując już zawodowo. Jest aktywistą Związku Nauczycielstwa Polskiego i jednym z przywódców lewicy nauczycielskiej. Po pięciu latach pracy nauczycielskiej, w trzydziestym roku życia, zostaje emerytowany za swą działalność lewicową. Po opuszczeniu szkolnictwa Żemis pracuje nadal jako oświatowiec i społecznik; jest organizatorem i kieruje pracą społeczną jednego z największych warszawskich osiedli mieszkaniowych. Policja polityczna prześladuje go stale.  

Emerytowany nauczyciel staje się również działaczem spółdzielczym, a w czasie okupacji pracuje w "Społem" jako lustrator. Wreszcie, wraz z żoną, zostaje aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu w Radzyniu Podlaskim. Wejście wojsk radzieckich przywraca Żemisowi wolność. Udaje się do Siedlec, gdzie zostaje wybrany na  przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej i prezydenta miasta.  

W kilka miesięcy później PKWN mianuje go naczelnym dyrektorem lasów państwowych. Za organizację administracji leśnej zostaje w 1945 roku odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Stanisław Żemis jest również posłem do Krajowej Rady Narodowej. Następnie PKWN powierza mu organizowanie Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci i mianuje go jego dyrektorem. Funkcję tę pełni Żemis przez cztery lata, będąc jednocześnie członkiem jednej z komisji Stołecznej Rady Narodowej. W 1946 roku otrzymuje Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.  

W roku 1950 traci wzrok i zostaje pracownikiem i  działaczem naszej organizacji.

Pochodnia, kwiecień 1958  

 

 

 

 

 

   Odszedł pedagog i publicysta, Stanisław Żemis,

f W wieku 76 lat, 1 grudnia ubiegłego roku, zmarł Stanisław Żemis- wybitny niewidomy działacz społeczny, pedagog i publicysta. Jeszcze niedawno, bo w kwietniu 1977roku, z okazji 76 rocznicy Jego urodzin, przedstawiciel naszej redakcji rozmawiał ze Stanisławem Żemisem o jego twórczym i do końca bardzo aktywnym życiu, o pracy w wielu dziedzinach działalności państwowej i społecznej. Wynikiem tego spotkania był obszerny artykuł poświęcony Stanisławowi Żemisowi- zamieszczony w lipcowym numerze naszego czasopisma z ubiegłego roku.  

Teraz już nie ma Go wśród nas. Pozostały jedna idee, którym Stanisław Żemis był wierny: niezwykła uczciwość, bezkompromisowość w każdej sytuacji życiowej, szacunek dla człowieka i chęć niesienia mu pomocy, bezinteresowność i żarliwość w pracy społecznej. Pozostały również setki jego artykułów, dotyczących problematyki niewidomych, zagadnień oświatowych, pedagogicznych i spółdzielczych. Pozostali także liczni jego przyjacielE, w których pamięci będzie żył długo.  

Pogrzeb Stanisława Żemisa odbył się 7 grudnia na cmentarzu powązkowskim w Warszawie. Nad trumną przemawiali przedstawiciele Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Ministerstwa Leśnictwa i Rolnictwa, Zarządu Głównego PZN i inni Jego przyjaciele. Grób pokryły liczne wieńce.

Pochodnia luty 1979