1733 (1) Zmarł August II Sas - król Saksonii i Polski w latach 1697-1733. Odznaczał się niezwykłą siłą fizyczną. Bez trudu wyginał końskie podkowy, dlatego nadano mu przydomek "Mocny". Słynął z upodobań do biesiad i polowań. Miał liczne nieślubne dzieci. Liczne matki swych dzieci obdarzał ziemią lub innymi dobrami, aby zapewnić warunki materialne swemu potomkowi. Czasy królów saskich w Polsce opisane są w powieściach Józefa Kraszewskiego. August II był mecenasem sztuki. Urodził się w 1670 roku. Po jego śmierci tron Saksonii i Polski objął syn - Fryderyk August I.

1888 (1) Urodził się Franciszek Kleberg - generał, dowódca samodzielnej grupy operacyjnej "Polesie", która w pierwszych dniach października 1939 roku stoczyła bitwę z dywizjami niemieckimi pod Kockiem. Była to ostatnia bitwa polskich wojsk regularnych w kampanii wrześniowej w II wojnie światowej. Gen. Kleberg zmarł w niewoli niemieckiej 5 kwietnia 1941 roku.

1919 (1) W Paryżu, między Polską i Czechosłowacją został zawarty układ o tymczasowym podziale Śląska Cieszyńskiego. Układ obowiązuje do dziś. Rzeka Olza - granica - dzieli Cieszyn na dwie części - czeską i polską. Po zakończeniu wojny światowej w listopadzie 1918 r. na wszystkich krańcach Polski rozgorzały walki o kształt granic, na zachodzie - Powstanie Wielkopolskie, na wschodzie - walki o Lwów a następnie rajd oddziałów polskich pod wodzą Józefa Piłsudskiego na Kijów i ofensywa Armii Czerwonej na ziemie polskie. Najprędzej zakończyły się starcia na granicy południowej. Położył im kres paryski układ o podziale Śląska Cieszyńskiego.

1925 (1) Z radiostacji warszawskiej nadano pierwszą, próbną audycję. Ze studia przy ulicy Narbutta 26, o godzinie 18, popłynęły słowa: "Tu pierwsza stacja nadawcza Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie, fala 385 metrów". Audycja trwała 60 minut. Dzień ten uważa się za początek działalności Polskiego Radia.18 sierpnia 1925 r. Spółka Akcyjna Polskie Radio otrzymała od ministra przemysłu i handlu koncesję na emisję programu ogólnopolskiego. 18 kwietnia 1926 r. spółka Polskie Radio rozpoczęła nadawanie regularnych audycji z rozgłośni przy ulicy Kredytowej w Warszawie. Program inaugurowano Polonezem A - dur Fryderyka Chopina w wykonaniu orkiestry pod dyrekcją Jana Dworakowskiego. Początkowy fragment poloneza stał się sygnałem stacji programu pierwszego Polskiego Radia. 24 maja 1931 r., w Raszynie pod Warszawą, uruchomiono radiofoniczną stację nadawczą o mocy 120 kilowatów, pokrywającą swym zasięgiem cały kraj. W tym czasie była to najsilniejsza stacja na kontynencie europejskim. W 1939 r. Polskie Radio miało już milion abonentów.

1944 (1) Oddział dywersyjny Armii Krajowej - "Pegaz" ( późniejszy "Parasol"), pod dowództwem Bronisława Pietraszkiewicza, dokonał zamachu na Franza Kutscherę - dowódcę SS i policji restryktu warszawskiego. Kutschera - kat Warszawy - był odpowiedzialny za akty terroru i masowe egzekucje publiczne. Wydzielona grupa liczyła dziewięciu bojowców i trzy łączniczki. Zamachu dokonano w Alejach Ujazdowskich w Warszawie, przed domem Kutschery. W akcji czterech uczestników zamachu zginęło, byli także ranni. 2 lutego hitlerowcy w odwecie za śmierć Kutschery rozstrzelali w Alejach Ujazdowskich stu warszawiaków. Wzmógł się terror w całej Warszawie i jej okolicach.

1536 (2) Urodził się Piotr Skarga - kapłan na dworze Zygmunta III Wazy, spowiednik króla, wybitny kaznodzieja. Jego "Kazania sejmowe", nacechowane żarliwym patriotyzmem, miały duży wpływ na króla, posłów i senatorów. "Kazania", wydane w druku jeszcze w siedemnastym wieku, należą do arcydzieł literatury polskiej. Skarga był pierwszym rektorem Akademii Wileńskiej . Obraz "Piotr Skarga" zajmuje ważne miejsce w artystycznym dorobku Jana Matejki. Królewski kaznodzieja zmarł 27 września 1612 roku.

1653 (2) Nowy Amsterdam - Nowy Jork - otrzymał prawa miejskie. Dziś Nowy Jork liczy około 12 milionów mieszkańców i należy do największych metropolii świata. Odgrywa ogromną rolę w życiu gospodarczym i kulturalnym Stanów Zjednoczonych. Jest siedzibą Organizacji Narodów Zjednoczonych i wielu innych instytucji o światowym znaczeniu.

1754 (2) Urodził się Karol Maurycy Talleyrand - genialny francuski polityk, jeden z najwybitniejszych ludzi w historii europejskiej dyplomacji. Popierał Napoleona Bonaparte, należał do czołowych postaci w jego rządzie. Po upadku Napoleona, gdy do Paryża wrócili Burboni, w dalszym ciągu reprezentował Francję wobec innych krajów. Dzięki jego talentom dyplomatycznym, mimo przegranej przez Francję wojny z koalicją anty napoleońską, Francja uczestniczyła w obradach Kongresu Wiedeńskiego, a Talleyrand odgrywał w nich ważną rolę. Zmarł w 1838 roku.

1882 (2) Urodził się James Joyce - pisarz irlandzki tworzący w języku angielskim, jeden z największych mistrzów prozy pierwszej połowy XX wieku. Prawie całe życie przebywał poza granicami swego kraju. Jego nowatorskie powieści: "Ulisses", "Finnegans Wake" i "Portret artysty z czasów młodości" - cechują głębokie treści filozoficzne i ogólnoludzkie ."Ulisses" - oparty na wędrówce głównego bohatera po Dublinie w czasie jednego dnia wydany został w 1922 r., często porównywany jest do "Odysei" Homera. W tym utworze autor posłużył się narracją nazwaną potem strumieniem świadomości. James Joyce zmarł w Zurychu 13 stycznia 1941 roku. Jego twórczość wywarła ogromny wpływ na literaturę XX wieku.

1915 (2) Urodził się w Cieszynie Karol Stryja - polski dyrygent i pedagog. Był uczniem Grzegorza Fitelberga. Od 1953 r. pełnił funkcję kierownika artystycznego i pierwszego dyrygenta Filharmonii Śląskiej. Jednocześnie prowadził przez piętnaście lat orkiestrę w Kopenhadze. Z obiema orkiestrami odbywał liczne podróże koncertowe. Wśród jego nagrań ważne miejsce zajmują utwory symfoniczne Karola Szymanowskiego. Prowadził klasę dyrygentury w katowickiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Z jego inicjatywy powstał Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach, a także Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Carla Augusta Nielsena w Odense w Danii. Karol Stryja zmarł 31 stycznia 1998 roku.

1943 (2) Pod Stalingradem (Wołgogradem) klęską dywizji niemieckich zakończyła się największa, trwająca prawie sześć miesięcy, bitwa lądowa II wojny światowej. Niemcy nie zdołali przerwać okrążenia. Ponad 300 - tysięczna armia niemiecka, pod dowództwem marszałka von Paulusa, poddała się Armii Czerwonej. Zwycięstwo stalingradzkie miało wielkie znaczenie strategiczne, propagandowe i moralne; przyspieszyło wyjście Włoch z sojuszu z Hitlerem i powstrzymało Japonię od utworzenia frontu przeciw ZSRR na Dalekim Wschodzie. Rozpoczęty wówczas odwrót sił niemieckich na całym froncie wschodnim zakończył się upadkiem Berlina i bezwarunkową kapitulacją Niemiec. W bitwie stalingradzkiej , rozpoczętej 21 sierpnia 1942 r., zginęło 650 tysięcy żołnierzy niemieckich i - wraz z ludnością cywilną - około miliona Rosjan. Bitwa zadecydowała o losach całej wojny.

1735 (3) Urodził się Ignacy Krasicki - najwybitniejszy pisarz polskiego Oświecenia, publicysta, biskup warmiński. Pisał poematy heroikomiczne, bajki, satyry, komedie i powiastki filozoficzne. Należy do twórców polskiej powieści - "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Biczem satyry chłostał nie tylko szlachtę, ale i różne zakony za ich próżniacze życie i pijaństwo. Był autorem encyklopedii: "Zbiór potrzebniejszych wiadomości porządkiem alfabetu ułożonych". Współpracował z "Planem Wydawniczym" i "Monitorem " - wydawnictwami prasowymi, które w okresie Oświecenia odgrywały ważną rolę w kształtowaniu pomyślnych dla Polski warunków społecznych i politycznych. Uczestniczył w obiadach czwartkowych u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zmarł 14 marca 1801 roku.

1809 (3) Urodził się Feliks Mendelssohn - Bartholdy - niemiecki kompozytor, pianista, organista i dyrygent. Należał do czołowych przedstawicieli romantyzmu. Od dzieciństwa zadziwiał łatwością i techniką kompozytorską. Do jego najlepszych dzieł należą: Uwertura do "Snu nocy letniej", symfonie Szkocka i Włoska, oratoria, koncerty skrzypcowe i utwory kameralne. Powszechnie znany jest "Marsz weselny" z Uwertury do "Snu nocy letniej", wykonany publicznie po raz pierwszy 25 stycznia 1858 r. podczas zaślubin córki królowej Wiktorii. Mendelssohn zapoczątkował renesans muzyki Sebastiana Bacha. Założył w Lipsku pierwsze w Niemczech konserwatorium. Zmarł 4 listopada 1847 roku.

1815 (3) W Szwajcarii, pierwsza, komercyjna fabryka rozpoczęła produkcję serów. Wkrótce kraj ten wyspecjalizował się w produkcji serów o dużych wartościach smakowych i odżywczych. Hodowli bydła i owiec sprzyjały rozległe, wspaniałe łąki położone na alpejskich zboczach. Sery, podobnie jak zegarki, rozsławiły Szwajcarię i ułatwiły jej ekspansję gospodarczą na cały świat.

1871 (3) Urodził się Eugeniusz Romer - geograf, wykładowca w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, twórca polskiej szkoły kartograficznej. Badania swe przeprowadzał również na innych kontynentach - w Azji i na Alasce. W 1916 r. wydał "Wielki atlas geograficzno - statystyczny Polski". Dziełem tym posługiwali się uczestnicy Konferencji Wersalskiej w 1919 roku przy ustalaniu granic Polski. W 1909 roku Eugeniusz Romer wydał "Geograficzny atlas świata" przeznaczony do nauki w szkołach średnich i wyższych. Atlas ten miał aż szesnaście wydań i używany był w kilkunastu krajach. Romer stworzy we Lwowie wydawnictwo kartograficzne "Atlas", które w rozwoju nauki w Polsce odegrało zasadniczą rolę. Po II wojnie światowej wydawnictwo to kontynuowało działalność naukową we Wrocławiu, jako "Książnica Atlas". Był ponadto autorem wielu prac z dziedziny klimatologii, geomorfologii i dydaktyki geograficznej. Do popularyzacji szeroko pojętej wiedzy przyczyniły się również stworzone przez Romera czasopisma: "Polski Przegląd Kartograficzny" i "Prace Geograficzne". Zmarł w 1954 roku.

1921 (3) Sejm polski uchwalił ustawę o odnowieniu Orderu Orła Białego - odznaczenia ustanowionego 1września 1707 roku przez króla Augusta Drugiego. Po II wojnie światowej, w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Order Orła Białego nie był przyznawany. Przywrócono go znowu po przełomie politycznym w 1989 roku. Należy do najwyższych odznaczeń polskich.

1928 (3) Urodził się Andrzej Szczypiorski - pisarz, eseista, publicysta, felietonista i reportażysta, działacz społeczny i polityczny. Współpracował z "Gazetą Wyborczą", "Polityką" i tygodnikiem "Wprost". Przez kilkadziesiąt lat wygłaszał na antenie Polskiego Radia felietony poświęcone zagadnieniom społecznym, kulturalnym i politycznym. Jego powieści: "Początek", "Godzina zero", "Za murami Sodomy", "Ucieczka Abla", "Autoportret z kobietą", "Msza za miasto Arras" zostały przetłumaczone na wiele języków. W swoich utworach poruszał głównie problematykę moralną oraz sprawy pojednania narodów polskiego, niemieckiego i żydowskiego. Cieszył się wielką popularnością w wielu krajach, zwłaszcza w Niemczech. Zmarł 16 maja 2000 roku.

1959 (3) Z Kanady wróciła do Polski część skarbów kultury narodowej, wśród nich "Kazania Świętokrzyskie", arrasy wawelskie i Szczerbiec piastowski. W celu uchronienia ich przed zniszczeniem w czasie wojny lub zagrabieniem przez okupanta, zostały wywiezione do Kanady w sierpniu 1939 r. Turyści zwiedzający Kraków mogą je oglądać w salach Zamku Wawelskiego.

1494 (4) Urodził się Francois Rabelais - francuski pisarz, humanista, lekarz. Potomnym zostawił arcydzieło powieściowe, fantastyczno - satyryczną epopeję "Gargantua i Pantagruel". Wzory postaci bohaterów - olbrzymów - Gargantui i Pantagruela zaczerpnął ze średniowiecznej literatury. Jego renesansowe dzieło było atakiem na średniowieczne instytucje feudalne, system wychowania i scholastyczną filozofię. Aby osiągnąć swój cel, Rabelais operuje groteską i parodią. Całą powieść przepaja dosadny humor. Zadziwia bogactwo języka. Wielkim walorem utworu jest realizm przedstawionej rzeczywistości. Rabelais zmarł 9 kwietnia 1553 roku.

1505 (4) Urodził się Mikołaj Rej z Nagłowic - pierwszy wybitny pisarz, uznawany za ojca piśmiennictwa polskiego. Jego autorstwa jest powiedzenie: "Polacy nie gęsi, iż swój język mają". W tej sentencji starał się dowieść, że w języku polskim można wypowiedzieć to wszystko, co w łacinie, a nawet jeszcze więcej. Napisał wiele dzieł, między innymi - satyryczny dialog o wydźwięku społecznym: "Krótka rozprawa między panem, wójtem i plebanem", traktaty: "Żywot człowieka poczciwego", "Dialog Józefa", "Zwierciadło", "Zwierzyniec", kazania zatytułowane: "Postylla pańska" oraz liczne epigramy, moralitety i fraszki. Pisał tylko po polsku. W jego utworach rozczytywała się szlachta, która w ogromnej większości łaciny nie znała, tak zresztą, jak i Mikołaj Rej. Jego utwory przedstawiają barwny obraz życia wsi, zwłaszcza szlachtę w różnych sytuacjach - w domu, sądzie, kościele, w walce i na polowaniu. W każdej porze roku i każdym okresie życia człowieka autor znajduje akcent optymistyczny pozwalający cieszyć się światem. Był zwolennikiem reformacji, wyznawcą kalwinizmu. Popierał program egzekucji praw. Zmarł 4 października 1569 roku.

1746 (4) Urodził się Tadeusz Kościuszko - generał, bohater narodowy Polski i Ameryki. W młodości studiował w Szkole Rycerskiej. W latach 1775 - 1783 uczestniczył w wojnie narodowo - wyzwoleńczej Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Po powrocie do kraju został naczelnikiem polskich sił zbrojnych w powstaniu w 1794 r., skierowanym przeciw Rosji. Po klęsce w bitwie pod Maciejowicami dostał się do niewoli. Car wyraził zgodę na jego wyjazd z imperium rosyjskiego. Napoleon Bonaparte bardzo zabiegał o poparcie Kościuszki swej polityki wobec Polski, lecz na próżno. Kościuszko zażądał od niego gwarancji, że Polska odrodzi się w dawnych, przedrozbiorowych granicach, jej ustrój będzie zbliżony do angielskiego, a chłopi uzyskają wolność i ziemię. Napoleon takich gwarancji nie chciał dać. Analogiczne starania cara Aleksandra Pierwszego o pozyskanie przychylności Kościuszki, po Kongresie Wiedeńskim, również nie dały oczekiwanego rezultatu. Zmarł w Genewie 15 października 1817 r. 26 października 1927 roku, przywieziono ze Szwajcarii do Polski urnę z sercem Tadeusza Kościuszki.

1938 (4) Zmarł Karol Hubert Rostworowski - poeta, nowelista i dramaturg. Był autorem wielkich dramatów historiozoficznych: "Kajus Cezar Kaligula" i "Zmartwychwstanie", moralitetu: "Judasz z Kariothu" oraz głośnej książki publicystycznej - "Antychryst". Duży rozgłos przyniosła mu realistyczna trylogia: "Niespodzianka", "Przeprowadzka" i "U mety". Główną myślą jego twórczości było przeświadczenie o konflikcie między ustanowionym przez Boga ładem moralnym, a skażoną grzechem naturą człowieka. Konflikt ten jest źródłem wszelkich napięć i dramatów. Karol Roztworowski urodził się w 1877 roku.

1943 (4) Urodziła się Wanda Rutkiewicz - polska alpinistka, znana w całym świecie. Była pierwszą Europejką i trzecią kobietą świata, która zdobyła najwyższy szczyt na kuli ziemskiej. Na Mount Everest weszła 16 października 1978 r. Zaginęła podczas jednej z kolejnych wypraw wysokogórskich w Himalajach w 1992 roku.

1945 (4) W Jałcie na Krymie rozpoczęła się międzynarodowa konferencja, której wyniki na kilkadziesiąt lat wytyczyły bieg historii Europy i świata. Szefowie rządów: Stanów Zjednoczonych - Franklin Delano Roosevelt, Związku Radzieckiego - Józef Stalin i Wielkiej Brytanii - Winston Churchill - uzgodnili wspólne stanowisko wobec hitlerowskich Niemiec po ich kapitulacji, a także dokonali podziału Europy na strefy wpływów aliantów zachodnich oraz Związku Radzieckiego. Konferencja jałtańska trwała siedem dni. Jej kontynuacją była konferencja poczdamska w lipcu 1945 roku, która stała się oficjalnym zakończeniem II wojny światowej.

1564 (5) Urodził się Christopher Marlowe - poeta, dramaturg i prozaik, największy angielski twórca dramatu w epoce elżbietańskiej. Działalność twórczą rozpoczął przed Szekspirem. Jego dramaty: "Edward Drugi" oraz "Tragiczne dzieje doktora Faustusa" określiły główne zasady tragedii w renesansowym teatrze w Anglii. Wprowadzał na scenę jednostki o silnej psychice i bogatej osobowości. Łączył liryzm z dramatyzmem. Pisał także wiersze liryczne i pastoralne. Poeta prowadził burzliwe życie. 30 maja 1593 r. został zasztyletowany. Prawdopodobnie przyczyną zabójstwa były poglądy polityczne i ateistyczne przekonania poety.

1909 (5) W Łodzi urodziła się Grażyna Bacewicz - kompozytorka, skrzypaczka, wirtuoz, pedagog. Studiowała w Warszawie u Kazimierza Sikorskiego i Józefa Jarzębskiego oraz Paryżu u Nadii Boulanger. Stworzyła własny styl łączący nowoczesny warsztat kompozytorski z elementami klasycyzmu i baroku. Jej twórczość należy do największych osiągnięć kompozytorskich dwudziestego stulecia. Składają się na nią cztery symfonie, siedem koncertów skrzypcowych oraz utwory kameralne. Otrzymała wiele krajowych i międzynarodowych nagród, między innymi Paryskiej Trybuny Kompozytorów. Grażyna Bacewicz pracowała społecznie w Polskim Związku Kompozytorów. Zmarła w Warszawie 17 stycznia 1969 roku.

1931 (5) W Częstochowie urodziła się Kalina Jędrusik - Dygatowa - aktorka, piosenkarka, odtwórczyni ról teatralnych i filmowych. Występowała w dramatach: "Opera za trzy grosze" Bertolda Brechta, "Pierwszy dzień wolności" Leona Kruczkowskiego, w filmie Andrzeja Wajdy - "Ziemia obiecana" oraz w "Kabarecie Starszych Panów" Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego. Z jej piosenek najbardziej znana jest "Mój pierwszy bal". Zmarła 7 sierpnia 1991 roku.

1949 (5) W Polsce został utworzony Fundusz Wczasów Pracowniczych. Istniał do 1990 roku. W tym czasie z taniego dwutygodniowego wypoczynku, w najbardziej atrakcyjnych miejscowościach, skorzystało kilkadziesiąt milionów Polaków. FWP odegrał ważną rolę w nauczeniu ludzi, zwłaszcza z warstw uboższych, racjonalnego wypoczywania oraz w rozwoju różnych form turystyki i potrzeb krajoznawczych. Dzięki niemu rozwinęły się letnie i zimowe kolonie i obozy dla dzieci.

1878 (6) Urodził się ks. Wacław Gieburowski - dyrygent chóralny, muzykolog i kompozytor. Studiował we Wrocławiu i Berlinie. Wykładał muzykologię w seminarium duchownym i w Uniwersytecie Poznańskim. Był kierownikiem Poznańskiego Chóru Katedralnego. Zespół ten Gieburowski doprowadził do bardzo wysokiego poziomu. Badał dzieje chorału gregoriańskiego w Polsce. Zmarł w Warszawie w 1943 roku. Jego największe dzieło: Poznańskie Słowiki - Chór Chłopięco - Męski przejął i rozwinął inny artysta muzyk - Stefan Stuligrosz.

1905 (6) Urodził się Władysław Gomułka (Wiesław) - polityk, działacz ruchu robotniczego, pierwszy sekretarz Polskiej Partii Robotniczej w latach 1943-1948 i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1956-1970. Stał się głównym bohaterem "Polskiego Października" czyli politycznej odwilży w 1956 r. Od 1949, oskarżony o poglądy i działania niezgodne z linią Partii, zwłaszcza w polityce rolnej państwa, przez siedem lat przebywał w więzieniu. W grudniu 1970 r., po krwawym dramacie robotników na Wybrzeżu, musiał zrezygnować z funkcji sekretarza PZPR. Jemu przypisuje się wydanie rozkazu strzelania do zbuntowanych mieszkańców miast Wybrzeża. Od tego czasu aż do końca życia przebywał w areszcie domowym. Zmarł 1 września 1982 roku.

1937 (6) Urodził się Wiesław Ochman - śpiewak operowy, jeden z najbardziej znakomitych polskich tenorów, malarz, kolekcjoner obrazów. Zanim zajął się muzyką, ukończył studia w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Debiutował w Operze Śląskiej w 1960 r. Później występował w operze w Krakowie i w Teatrze Wielkim w Warszawie. W latach 60. rozpoczął karierę międzynarodową. W Metropolitan Opera po raz pierwszy wystąpił w 1975 r. Ma głos o pięknej barwie. Ceniony jest także za świetne aktorstwo. Nagrał kilkadziesiąt płyt, na których znajdują się arie operowe, oratoria, pieśni i kolędy.

1989 (6) Rozpoczęły się w Polsce obrady Okrągłego Stołu pomiędzy przedstawicielami władzy i solidarnościowej opozycji. Rozmowom współprzewodniczyli: Lech Wałęsa i gen. Czesław Kiszczak. Uzgodniono wprowadzenie pluralizmu politycznego, legalizacji "Solidarności", wolności słowa, niezawisłości sądów, terminu wyborów do Sejmu i senatu. Obrady zakończyły się 5 kwietnia tego samego roku porozumieniem, w wyniku którego powstały w Polsce demokratyczne władze. Polski "Okrągły Stół" zapoczątkował przemiany w całej Środkowo -Wschodniej Europie. Doprowadziły one, w połączeniu z radziecką "pieriestrojką", do zburzenia muru berlińskiego, zjednoczenia Niemiec, rozpadu Związku Radzieckiego i upadku porządku jałtańskiego.

1478 (7) Urodził się Tomasz More, znany jako Tomasz Morus - angielski mąż stanu, pisarz polityczny, główny ideolog Odrodzenia. Jego najważniejszym dziełem jest rozprawa pt "Utopia". W pracy tej przedstawił program idealnego państwa i systemu społecznego. W jego twórczości dobro i szczęście człowieka zajmowały centralne miejsce. Był prekursorem socjalizmu utopijnego. Tytuł książki - "Utopia" - a zarazem nazwa idealnego państwa, przyjął się jako określenie nierealnych koncepcji na urządzenie świata. Ustąpił z urzędu kanclerza rządu brytyjskiego, nie chcąc uznać króla Henryka VIII za zwierzchnika kościoła w Anglii. Za to został uwięziony, a następnie skazany na karę śmierci. Ścięto go w 1535 roku. W XX wieku został kanonizowany.

1812 (7) Urodził się Karol Dickens - angielski pisarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli realizmu w pisarstwie 19 - wiecznym. Najchętniej wypowiadał się w powieściach społeczno - obyczajowych. Opisywał życie mieszkańców Londynu. Bohaterami jego utworów często są ludzie ekscentryczni, dziwacy. Wychowywał się w trudnych warunkach, gdyż jego ojciec, wraz z całą rodziną, przez długie lata przebywał w więzieniu za długi. W najbardziej poczytnej powieści Dickensa - "Klub Pickwicka" elementy przygodowe i obyczajowe dziewiętnastowiecznej Anglii przeplatają się z epizodami komicznymi. Do powszechnie znanych utworów należą również: "Oliver Twist", "Opowieść wigilijna", "Mała Dorrit" i "Dawid Cooperfield". Autor nie stronił od baśniowego liryzmu. Zmarł 9 czerwca 1870 roku.

1834 (8) Urodził się Dymitr Mendelejew - rosyjski chemik, badacz, twórca układu okresowego pierwiastków chemicznych. Tablica Mendelejewa - spis usystematyzowanych według określonych zasad pierwiastków - stała się podstawą nauki o budowie materii i rozwoju nowoczesnej chemii. Zmarł 2 lutego 1907 roku.

1870 (7) Urodził się Alfred Adler - austriacki psycholog i psychiatra. Należał do uczniów Zygmunta Freuda - twórcy psychoanalizy, ale w podstawowych teoriach psychologicznych, zwłaszcza w poszukiwaniu motywów ludzkiego działania, nie zgadzał się z mistrzem. Adler dostrzegał potrzebę kompensacji kompleksów niższości człowieka, a rozwiązanie problemu upatrywał w nawiązywaniu więzi społecznych we wspólnocie ludzi. Jest twórcą kierunku określanego jako psychologia indywidualna. Spośród jego prac najważniejsza "Psychologia indywidualna w wychowaniu", dotyczy zagadnień pedagogicznych. Jego działalność praktyczna i poglądy naukowe wywarły duży wpływ na psychoterapię i pedagogikę. Zmarł w 1937 roku.

1877 (7) W Barczewie (Wartemborku) na Warmii urodził się Feliks Nowowiejski - kompozytor, dyrygent, organista i pedagog. Studiował w Berlinie pod kierunkiem Maksa Brucha. Spośród jego oper największym powodzeniem do dziś cieszy się "Legenda Bałtyku". Światową sławę przyniosły mu oratoria: "Powrót syna marnotrawnego", "Znalezienie świętego krzyża ", i "Quo vadis". Komponował utwory symfoniczne, fortepianowe i organowe, najczęściej inspirowane muzyką religijną, a także pieśni solowe i chóralne. Powszechnie znana jest "Rota" - pieśń patriotyczna "Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród". Słowa do niej napisała Maria Konopnicka. Po pierwszej wojnie światowej Nowowiejski zamieszkał w Poznaniu. Prowadził koncerty, organizował instytucje muzyczne, wykładał w konserwatorium. Zmarł w 1946 roku.

1919 (7) W Polsce utworzono Pocztową Kasę Oszczędności, podporządkowaną Ministerstwu poczt i telegrafów. Wkrótce Kasa stała się silną instytucją finansową. Po II wojnie światowej przyjęła nazwę Powszechna Kasa Oszczędności. PKO duży nacisk położyła na rozwój i zasięg usług dla ludności. Podjęła także działalność kredytową. W latach 90., po przełomie społeczno - politycznym, jej działalność zdominowały zagraniczne instytucje bankowe. Następnego dnia, 8 lutego 1919 r., Józef Piłsudski podpisał dekret, powołujący Główny Urząd Miar.

1883 (7) Zmarł Józef Szujski - historyk, pisarz i publicysta, polityk. Był jednym z twórców tak zwanej krakowskiej szkoły historycznej. Należący do niej historycy twierdzili, że Polacy, przez swą nieracjonalną działalność polityczną, prywatę i niechęć do mądrych kompromisów - sami ściągają na siebie klęski narodowe. Szkoła warszawska natomiast głosiła tezę, że utrata niepodległości Polski jest wynikiem zaborczości i egoizmu sąsiadów. Józef Szujski (wraz ze Stanisławem Tarnowskim, Stanisławem Koźmianem i Ludwikiem Wodzickim) założył czasopismo "Przegląd Polski" - organ konserwatystów galicyjskich. Należał do zespołu autorów programowego tekstu "Teka Stańczyka", opublikowanego w "Przeglądzie Polskim". Program był aktywnie popierany przez ugrupowanie, które nazywano "Stańczykami". Należał do zwolenników ugody z Austrią. Wybrano go na posła do Sejmu galicyjskiego. Poglądy polityczne znalazły odbicie w pracach historycznych Szujskiego. Opowiadał się w nich przeciw powstaniom. Jego autorstwa są wielkie dzieła historyczne: "Dzieje Polski" oraz "Historia Polski treściwie opowiedziana ksiąg dwanaście". Pisał również dramaty historyczne. Urodził się w 1835 roku.

1828 (8) Urodził się Juliusz Verne - autor powieści fantastyczno - przygodowych dla młodzieży. Sławę przyniosła mu pierwsza powieść "Pięć tygodni w balonie", która ukazała się w 1864 roku. Zapoczątkowała ona obszerny cykl powieściowy: "Niezwykłe podróże", obejmujący ponad 50 pozycji. Największą poczytnością cieszą się: "Z Ziemi na Księżyc" - opowieść o wyprawie na Księżyc, "Podróż do wnętrza Ziemi", "Napowietrzna wioska" i "W 80 dni dookoła świata". Do najczęściej czytanych książek Verne'a należy trylogia, w której skład wchodzą: "Dzieci kapitana Granta", "2000 mil podmorskiej żeglugi" i "Tajemnicza wyspa". Powieści Juliusza Verne'a wywarły olbrzymi wpływ na epokę. Opowiadają o wartościach prostych, ale najważniejszych: wierności, odwadze, przyjaźni, lojalności. Do tego dochodził klasyczny konflikt dobra ze złem. Utwory Juliusza Verne rozpalały wyobraźnię kilku pokoleń czytelników, budziły ich zainteresowania nauką i ciekawość świata. Zmarł 24 marca 1905 roku.

1904 (8) Rozpoczęła się wojna japońsko - rosyjska o panowanie nad Dalekim Wschodem, zwłaszcza o wpływy w Mandżurii. Japończycy, bez wypowiedzenia wojny, napadli na okręty rosyjskie stacjonujące w Port Artur. Wojna trwała ponad rok. Japonia miała wielką, dobrze uzbrojoną flotę wojenną i umiejętnie wykorzystywała swą przewagę na morzu. Na przebieg wojny niemały wpływ miały wewnętrzne zaburzenia polityczne i społeczne w Rosji, określane, jako rewolucja 1905 roku, osłabiające ten wielki kraj. Japończycy zwyciężyli. Był to początek terytorialnej i militarnej ekspansji japońskiej, trwającej 40 lat. Kres jej położyła dopiero II wojna światowa.

1922 (8) Urodził się Tadeusz Gajcy - poeta, autor dramatu " Homer i orchidea" oraz kilku zbiorów wierszy. Podczas okupacji niemieckiej walczył, jako żołnierz Armii Krajowej. Redagował konspiracyjne pismo "Sztuka i naród" wychodzące w Warszawie. Gajcy zginął w powstaniu warszawskim 16 sierpnia 1944 roku. W tym samym dniu poległ również inny poeta Polski walczącej - Zdzisław Stroiński.

1995 (8) Zmarł Józef Maria Bocheński - żołnierz w wojnie polsko - bolszewickiej, a potem - dominikanin, misjonarz, wybitny znawca i nauczyciel logiki filozoficznej. Po II wojnie światowej mieszkał w Szwajcarii. Był jednym z najlepszych specjalistów i interpretatorów problematyki i polityki Rosji Radzieckiej. Zostały po nim liczne dzieła filozoficzne, a także artykuły publicystyczne dotyczące etyki chrześcijańskiej, społecznej i politycznej.

1900 (9) Dwight Davis - amerykański przemysłowiec i działacz społeczny - ufundował srebrny puchar, jako nagrodę w turniejach tenisowych. Pierwsze, międzynarodowe rozgrywki o Puchar Davisa odbyły się w Bostonie 8 sierpnia 1900 roku . Wkrótce zawody osiągnęły wielką rangę i od ponad stu lat cieszą się największym w świecie prestiżem. Do turnieju dostają się jedynie najlepsi tenisiści. Za udział w turnieju, a zwłaszcza za zwycięstwo, uczestnicy otrzymują wysokie nagrody pieniężne.

1939 (9) Po trzyletniej, krwawej wojnie domowej w Hiszpanii, po skapitulowaniu Madrytu, nastąpił upadek Republiki, którą proklamowano ją w 1931 roku. Wojna domowa rozpoczęła się 18 lipca 1936 roku. Faszystowskie brygady pod wodzą gen. Franco wystąpiły przeciw legalnym władzom republikańskim. Po obydwu stronach walczących, uczestniczyły siły międzynarodowe, a wśród nich również ochotnicze jednostki polskie, którymi dowodził gen. Karol Świerczewski - "Walter". Rządy hitlerowskich Niemiec i faszystowskich Włoch Mussoliniego wspierały brygady gen. Franco, dostarczały hiszpańskim faszystom duże ilości nowoczesnego uzbrojenia, samoloty i pieniądze. Wojna domowa była wielkim wstrząsem dla całej Europy. Pochłonęła ponad milion ofiar ludzkich. Gen. Franco urodził się 4 grudnia 1892 r. Jako dyktator rządził Hiszpanią do swej śmierci w 1975 r., ale z biegiem lat rygory reżimu stawały się coraz słabsze. Podczas II wojny światowej gen. Franco, sprzyjając państwom osi, utrzymywał neutralność Hiszpanii. Najpełniejsze odbicie hiszpańska wojna domowa znalazła w wielkich utworach literackich Ernesta Hemingwaya "Komu bije dzwon" i Andre Malraux "Nadzieja".

1890 (10) Urodził się Borys Pasternak - rosyjski poeta i prozaik. Wydał kilka tomów opowiadań i poezji. Za powieść pt. "Doktor Żywago", w 1958 r., w której ukazał losy inteligencji rosyjskiej przed rewolucją Październikową, w czasie jej trwania i po zakończeniu wojny domowej, otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Władze Związku Radzieckiego zmusiły go do rezygnacji z nagrody . W Rosji dzieło to ukazało się dopiero pod koniec lat 80., ale dzieje miłości Lary i doktora Żywago, przedstawione na tle rewolucji rosyjskiej, wzruszały ludzi na całym świecie już od 1954r. Powieść "Doktor Żywago" została sfilmowana w Stanach Zjednoczonych. Pasternak zmarł na emigracji 30 maja 1960 roku. W kręgach artystycznych całej Europy znany był również ojciec poety, malarz - Leonid Pasternak. Chętnie portretował znane postacie swej epoki. Bardzo wysoko ceniony jest obraz: "Lew Tołstoj z rodziną na Jasnej Polanie", a także portret pt. "Einstein". Leonid Pasternak urodził się w 1862 , a zmarł 31 maja 1945 roku.

1898 (10) Urodził się Bertold Brecht - niemiecki pisarz, poeta i prozaik, teoretyk teatru, reżyser. Światową sławę przyniosła mu w 1928 r. "Opera za trzy grosze", której był autorem. Po dojściu do władzy rządu Hitlera, opuścił Niemcy. Najpierw przebywał w krajach skandynawskich, a następnie w Stanach Zjednoczonych. Na emigracji powstały jego sztuki: "Matka Courage i jej dzieci", "Strach i nędza III Rzeszy", "Życie Galileusza, "Dobry człowiek z Syczuanu". Po wojnie wrócił do Niemiec i osiedlił się w Berlinie Wschodnim. Wraz z żoną założył własny teatr. Zmarł 14 sierpnia 1956 roku.

1920 (10) W Pucku odbyła się uroczystość zaślubin Polski z Bałtykiem. Akt podpisali: gen. Józef Haller, marszałek Sejmu - Maciej Rataj i minister spraw wewnętrznych - Stanisław Wojciechowski. Po spisaniu aktu, w fale zatoki wrzucono symboliczny pierścień Rzeczypospolitej. Dla polskich statków otwarta została morska droga na wszystkie morza i oceany.

1925 (10) W Rzymie podpisano konkordat pomiędzy Rzeczypospolitą Polską i Watykanem. Konkordat został zerwany przez rząd polski w październiku 1945 r. Watykan pod kierownictwem papieża Piusa XII był negatywnie ustosunkowany do nowych ustrojów powstających w państwach środkowo - wschodniej Europy. W 1947 r. obłożył klątwą wszystkie partie typu komunistycznego. W 1987 r. władze polskie zaczęły pracować nad nowymi uregulowaniami prawnymi w stosunkach pomiędzy Polską i Watykanem. 28 lipca 1993 r. rząd przyjął projekt nowej umowy regulującej kontakty między Polską i stolicą apostolską. Ostatecznie nowy konkordat prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał 23 lutego 1998 roku.

1925 (10) Polskie Radio nadało pierwszą prognozę pogody. Komunikaty meteorologiczne od razu stały się nieodzownym punktem programu radiowego. Dziś przewidywanie pogody zajmuje we wszystkich radiofoniach ważne miejsce i ma ogromne znaczenie w wielu dziedzinach gospodarki, rolnictwie, komunikacji i życiu indywidualnym wszystkich ludzi, zwłaszcza mało odpornych na zmiany pogodowe.

1940 (10) Dokonano pierwszej, masowej deportacji ludności polskiej z włączonych do ZSSR kresów wschodnich. Tego dnia, na północne tereny Rosji i Kazachstanu wywieziono 120 tysięcy obywateli polskich - głównie rodzin niższych urzędników państwowych - sędziów, prokuratorów, policjantów, leśników. Łącznie, w latach 1940-1941, w czterech masowych wywózkach, przesiedlono na Syberię około 400 tysięcy Polaków. Wielu z nich zmarło z głodu, chłodu i rozmaitych chorób.

1829 (11) Zmarł Aleksander Gribojedow - rosyjski pisarz i dyplomata. Uczestniczył w wojnie z armią napoleońską w 1812 r. Brał udział w wolnościowym powstaniu dekabrystów. W latach 1800-1823 napisał sztukę: "Mądremu biada", w której dominują wątki społeczne. Z licznymi ingerencjami cenzury opublikowano ją dopiero w 1833 r. Wcześniej znana była jedynie w odpisach. Utwór "Mądremu biada" przeniknięty jest duchem wolnościowym, który przyświecał uczestnikom dekabrystowskiego zrywu. Był satyrą na ład społeczny i polityczny panujący w carskiej Rosji. Od 1818 r. Gribojedow przebywał w rosyjskiej misji dyplomatycznej w Persji . Tam został zamordowany. Urodził się w 1795 roku.

1847 (11) W Stanach Zjednoczonych urodził się Thomas Alva Edison - fizyk, samouk, wynalazca. Od dwunastego roku życia przez cztery lata sprzedawał gazety na dworcu kolejowym, a następnie pracował jako operator telegraficzny. Był autorem ponad tysiąca wynalazków w elektrotechnice, fonografii i kinematografii. 12 sierpnia 1877 opatentował fonograf - urządzenie do zapisywania dźwięku. W 1879 skonstruował ulepszony model żarówki. W 1878 r. zarejestrowane zostało Towarzystwo Do Spraw Oświetlenia Elektrycznego (założone przez Edisona. W 1882 r. uruchomił w Nowym Jorku pierwszą , dużą elektrownię. Był właścicielem wielu przedsiębiorstw. 1893 r. uruchomił w New Jersey pierwsze studio produkujące filmy dla potrzeb fotoplastikonu. Zmarł 18 października 1931 roku.

1858 (11) Bernadeta - piętnastoletnia Francuzka miała doznać objawienia Matki Bożej w Lourdes. Od tego czasu miejscowość ta stała się największym ośrodkiem kultu maryjnego we Francji i jednym z największych w świecie. Każdego roku do Lourdes, słynącego z cudownych u uzdrowień, przyjeżdża ponad pięć milionów pielgrzymów z całego świata. W 1992 roku papież Jan Paweł II ogłosił 11 lutego jako Światowy Dzień Chorego.

1873 (11) W Kazaniu urodził się Fiodor Szalapin - wspaniały bas, jeden z najsłynniejszych śpiewaków w historii. Zadebiutował, gdy miał siedemnaście lat, rolą Stolnika w "Halce". Prawdziwą sensację wywołało jego wystąpienie w r. 1899 w roli Mefista w "Fauście" na scenie teatru "Bolszoj" w Moskwie. Dwa lata później debiutował w La Skali obok Carusa i pod batutą Toscaniniego. Do największych kreacji Szalapina należą Borys Godunow, Mefisto, Don Kichot, Halicki i Kończak w "Kniaziu Igorze" oraz Don Basilio w "Cyruliku Sewilskim". Zachwycała się nim publiczność całego świata. Imponował wyjątkowym głosem i niezwykłością dramatyczną swych interpretacji. Napisał autobiografię - "Wspomnienia z mojego życia". Zmarł 12 kwietnia 1938 roku.

1929 (11) Zostały podpisane Traktaty Laterańskie. Na mocy tych układów wydzielono w części Rzymu państwo watykańskie. Układy Laterańskie zakończyły 70-letni okres nieporozumień, niejasności, a nierzadko konfliktów, między rządem włoskim i papieżami.

1929 (11) Urodziła się Wanda Wiłkomirska - jedna z najwybitniejszych polskich skrzypaczek. Uczyła się m.in. u Ireny Dubiskiej i Henryka Szerynga. Występowała solo oraz w słynnym "Trio Wiłkomirskich" wraz z siostrą Marią - pianistką i bratem Kazimierzem - wiolonczelistą. Odnosiła wielkie sukcesy w licznych konkursach międzynarodowych. Od 1982 r. mieszka w Niemczech, gdzie działa jako pedagog. Prowadzi liczne kursy mistrzowskie, w Australii i krajach Skandynawskich oraz w Polsce.

1945 (11) Po przeniesieniu się z Lublina, rozpoczęła pracę rozgłośnia Polskiego Radia w prawobrzeżnej Warszawie. Był to ważny krok na drodze normalizacji życia społecznego i kulturalnego w wyzwalanym kraju. Radiostacja mieściła się w dwu pokojach kamienicy mieszkalnej, a pracowało w niej sześć osób. Po pięciu tygodniach - 16 marca, nadajnik o mocy 10 kilowatów umieszczono w wagonie kolejowym, ustawionym w Parku Praskim. W tych warunkach radiostacja działała przez sześć miesięcy. We wrześniu przeniesiono ją do budynku, ale nadal miała bardzo trudne i prowizoryczne warunki.

1386 (12) Przybył do Krakowa książę litewski Jagiełło. W trzy dni później został ochrzczony i otrzymał imię Władysław. 18 lutego poślubił polską królową - Jadwigę. 4 marca odbyła się uroczystość koronacyjna. Był twórcą zwycięstwa oręża polskiego nad Krzyżakami pod Grunwaldem. Miał dwu synów - Władysława i Kazimierza. Zmarł 1 czerwca 1434 roku.

1809 (12) Urodził się Karol Darwin - angielski przyrodnik, biolog, twórca teorii selekcji naturalnej. Najważniejsze jego dzieło "O powstawaniu gatunków" zostało opublikowane 24 listopada 1859r. Przedstawił w nim swe poglądy i wnioski naukowe dotyczące ewolucji naturalnej, którą uznawał za podstawę rozwoju organizmów żywych na Ziemi. Ewolucyjna teoria Darwina stała się źródłem sprzeciwów i ostrych polemik, szczególnie w łonie kościołów, upatrujących w niej zagrożenie dla najważniejszych zasad wiary. Jednak z biegiem czasu, uczeni przyjęli ją za podstawę rozwoju nauk biologicznych, którą daje się pogodzić z poglądami kreacyjnymi na powstanie istot żywych. Darwin zmarł 19 kwietnia 1882 roku.

1809 (12) Urodził się Abraham Lincoln - prawnik, szesnasty - od 1860 r. - prezydent Stanów Zjednoczonych. W czasie jego prezydentury rozpoczęła się i zakończyła amerykańska wojna domowa. 22 września 1862 r. prezydent Lincoln wydał proklamację nakazującą uwolnienie na terenie całych Stanów Zjednoczonych niewolników z dniem 1 stycznia następnego roku. Zginął od kuli zamachowca 15 kwietnia 1865 r. Za prostotę i bezkompromisową uczciwość zdobył uznanie na całym świecie.

1920 (12) Urodziła się Marta Mirska - piosenkarka, bardzo popularna w latach 50. i 60. W czasie wojny śpiewała dla polskich żołnierzy na froncie wschodnim. Razem z nimi przeszła długi szlak bojowy. Do najbardziej znanych jej przebojów należy "Siwy włos". Zmarła 15 listopada 1991 roku.

1943 (12) Urodził się w Warszawie Wacław Kisielewski - pianista, aranżer i kompozytor, syn wybitnego pisarza i publicysty - Stefana. Od 1963 r. występował w duecie z Markiem Tomaszewskim. Obaj muzycy zdobyli wielką popularność. Duet regularnie gościł na antenie Polskiego Radia. W późniejszych latach, pod nazwą "Marek i Wacek" duet występował głównie za granicą. Artyści specjalizowali się w fortepianowych parafrazach muzyki poważnej. Powodzeniem cieszyły się również ich własne kompozycje. Pozostawili wiele nagrań płytowych. Duet odnosił wielkie sukcesy na czołowych estradach świata. Występowali z takimi artystami, jak: Mirelle Mathieu, Marlena Ditrich, Charles Aznavour. Wacław Kisielewski zginął w wypadku samochodowym w 1986 roku.

1988 (12) Zmarł Witold Kula - historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, badacz dziejów gospodarczych. Zajmował się głównie gospodarką Polski. Temu zagadnieniu poświęcił większość swoich książek. Ważną pozycję zajmuje dzieło "Historia gospodarcza Polski w dobie popowstaniowej 1864-1918". Był autorem cenionych prac metodologicznych, a także esejów na tematy historyczne: "Problemy i metody historii gospodarczej" oraz "Rozważania o historii". Te dwie ostatnie książki napisał na fali popaździernikowej odwilży. Przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Międzynarodowego Stowarzyszenia Historii Gospodarczej. Urodził się w 1916 roku.

1769 (13) Urodził się Iwan Kryłow - rosyjski bajkopisarz, poeta, dramaturg, satyryk i publicysta. Pisał tragedie, wiersze liryczne i libretta do oper komicznych. Wydawał pisma o tematyce filozoficzno - literackiej, w których publikował swoje utwory. Światową sławę przyniosły mu bajki - pełne humoru i ludowej mądrości. Opublikował ich około dwustu w dziewięciu księgach. W języku polskim po raz pierwszy ukazały się w 1860 r. Kryłow zmarł w 1844 roku.

1871 (13) Urodziła się Łesia Ukrainka (Łarysa Kosacz - Kwitka) - ukraińska poetka, tłumaczka, publicystka, autorka utworów dla dzieci. Należy do filarów literatury ukraińskiej. Sięgając po nowoczesne środki wyrazu i tematy ogólnoludzkie, wprowadziła ją na europejskie wyżyny. Jej poematy i wiersze wydane w kilkunastu zbiorach nadal cieszą się wielką poczytnością. Nasycone są treściami społecznymi i narodowymi. Łesia Ukrainka tłumaczyła na język ukraiński Homera, Dantego, Szekspira i Mickiewicza. Napisała książkę poświęconą polskiej literaturze. Zmarła w 1913 roku.

1883 (13) Zmarł Ryszard Wagner - niemiecki kompozytor, poeta, teoretyk sztuki, piewca starogermańskiego ducha, tężyzny i siły. Skomponował opery: "Parsifal", "Tristan i Izolda", "Lohengrin" oraz tetralogię - "Pierścień Nibelunga". 13 sierpnia 1876 r. spektakl "Złoto Renu" zainicjował działalność teatru w Bayreuth. Wydarzenie to stało się otwarciem pierwszego festiwalu wagnerowskiego. Na widowni zasiedli władcy Prus, Bawarii oraz sławni muzycy i przedstawiciele świata kultury. Festiwale muzyki wagnerowskiej odbywają się w Bayreuth bez przerwy do dziś. Twórczość Wagnera wywarła ogromny wpływ na życie kulturalne i społeczne Niemiec. Kompozytor uważany jest za artystę wyrosłego z najgłębszych warstw germańskiej idei. Dla wszelkich odłamów niemieckich nacjonalistów, zresztą nie bez aprobaty artysty, był postacią sztandarową. Aż do 1918r. jego opinie i poglądy były w tym kraju niemal wyrocznią. W okresie hitlerowskiego faszyzmu uważano, że muzyka Wagnera uzasadnia dążenie Niemców do panowania nad światem.

1945 (13) Lotnictwo amerykańskie i angielskie w nalocie dywanowym zbombardowało Drezno. Prawie całe miasto legło w gruzach. 25 tysięcy mieszkańców poniosło śmierć. Był to jeden z ostatnich wielkich nalotów bombowych na metropolie niemieckie w drugiej wojnie światowej na kilka tygodni przed jej zakończeniem. W Niemczech panuje przekonanie, iż u podstaw decyzji o nalocie na Drezno nie było przesłanek militarnych, a jedynie chęć odwetu aliantów zachodnich za krzywdy, jakie hitlerowskie władze Niemiec, wywołując II wojnę światową, wyrządziły dziesiątkom milionów ludzi.

1998 (13) Z taśm montażowych w Lublinie zjechał ostatni "Żuk" - najbardziej popularny, polski samochód dostawczy. Produkowano go przez 40 lat. Odegrał wielką rolę w rozwoju polskiej gospodarki w okresie powojennym. "Żuki" jeździły nie tylko po polskich drogach, ale były eksportowane do wielu krajów europejskich i innych kontynentów.

1897 (14) Zmarł Pantelejmon Kulisz - ukraiński poeta, publicysta, historyk, tłumacz i wydawca. Był członkiem konspiracyjnego Bractwa Św. Cyryla i Metodego i należał do najbardziej czynnych jego działaczy. Bractwo Św. Cyryla i Metodego stawiało sobie za główny cel duchowe i polityczne zjednoczenie Słowian. Kulisz - ukraiński patriota - założył w Petersburgu drukarnię i wydawnictwo publikujące dzieła Tarasa Szewczenki, Mikołaja Gogola i innych ukraińskich twórców. Spod jego pióra wyszły liczne wiersze i opowiadania, oparte na motywach ludowych i poemat "Ukraina". Jego dziełem są również pierwsze, ukraińskie powieści historyczne, poświęcone, między innymi - powstańczym zrywom Kozaków. Działalność patriotyczna, literacka i wydawnicza Pantelejmona Kulisza odgrywa ważną rolę w świadomości narodowej i historycznej Ukrainy. Urodził się w 1819 roku.

1907 (14) Urodził się Stanisław Ryszard Dobrowolski - poeta i prozaik, działacz społeczny. W okresie międzywojennym założył grupę literacką "Kwadryga" i czasopismo pod tą samą nazwą. Walczył w powstaniu warszawskim. Jego pieśni: "Szturmówka" i "Warszawskie dzieci" stały się najbardziej popularne w szeregach powstańczych. W okresie powojennym należał do kadry oficerskiej Ludowego Wojska Polskiego. Zyskał miano poety proletariackiego i piewcy Warszawy. W latach 60. i 70. aktywnie włączał się w życie organizacyjne środowiska literackiego. Zmarł 27 listopada 1985 roku.

1936 (14) Urodziła się Anna German - polska pieśniarka i piosenkarka, bardzo popularna w latach sześćdziesiątych. Debiutowała w radiowym "Podwieczorku przy mikrofonie". Pochodziła z rodziny emigrantów holenderskich, a urodziła się w Związku Radzieckim. W kraju tym cieszyła się wielką popularnością. Na początku swej kariery artystycznej występowała we wrocławskim Teatrzyku studenckim "Kalambur". Odnosiła wielkie sukcesy, jako piosenkarka na estradach w kraju i zagranicą. Jest jedną z niewielu polskich artystek, które występowały paryskiej "Olimpii" i zdobywały nagrody na międzynarodowych konkursach, w tym w San Remo. Po wypadku samochodowym we Włoszech, pod koniec lat 60., nie powróciła już do sprawności fizycznej. Zmarła 26 sierpnia 1982 roku.

1564 (15) Urodził się Galileo Galilei (Galileusz) - włoski fizyk, matematyk, astronom i filozof. Stworzył eksperymentalno - matematyczną metodologię poznawczą i podstawy nowożytnej mechaniki. Odkrył ruch wahadłowy i swobodne spadanie ciał, a także cztery księżyce Jowisza i plamy na słońcu. Usprawnił i pierwszy zastosował do badania Kosmosu lunetę astronomiczną. Propagował heliocentryczną teorię Mikołaja Kopernika. W 1632 r. wydał dzieło w formie dialogu między zwolennikiem teorii heliocentrycznej Kopernika, a zwolennikiem Ptolemeusza - uznającego Ziemię na centrum wszechświata. Kilkanaście miesięcy później wytoczono mu proces przed trybunałem świętej inkwizycji, a "Dialog" wpisano na indeks dzieł zakazanych. Zdjęto je dopiero w 1835 r. Galileusza, pod groźbą śmierci, zmuszono do odwołania poglądów, które nie zgadzały się z ówczesną nauką kościoła. Pod nadzorem świętego oficjum mógł kontynuować działalność naukową. Na łożu śmierci powiedział: "A jednak się kręci", przyznając w ten sposób słuszność teorii Kopernika. Zmarł 8 stycznia 1642 r. 30 października 1992 roku Watykan oficjalnie ogłosił rehabilitację Galileusza.

1797 (15) Urodził się Henry Steinway - producent znanych na całym świecie i najbardziej cenionych fortepianów. W drugiej połowie XIX wieku, wytwórnia promowała swe instrumenty, dzięki koncertom Ignacego Paderewskiego. Na jego życzenie w fortepianach wprowadzano zmiany konstrukcyjne udoskonalające brzmienie dźwięku.

1979 (15) W centrum Warszawy, w godzinach popołudniowych, w budynku Powszechnej Kasy Oszczędności - "Rotundzie", nastąpił wybuch gazu. Eksplozja spowodowała śmierć 49 osób. Kilkadziesiąt innych ludzi odniosło ciężkie rany. Tragiczne wydarzenie wstrząsnęło całą Polską. Gmach obrócił się w ruiny. Po trzech latach został odbudowany.

1731 (16) Urodził się Marcello Bacciarelli - włoski malarz, doradca artystyczny króla Augusta Stanisława Poniatowskiego, główny realizator polityki artystycznej polskiego monarchy. Kierował pracownią malarską na zamku. Pełnił funkcję generalnego dyrektora królewskich budowli. Stolica Polski drugiej połowy XVIII wieku w dużej mierze jemu zawdzięcza dynamiczny rozwój życia artystycznego. W Warszawie zamieszkał w 1766 r. Zmarł 5 stycznia 1818 roku.

1414 (16) Rozpoczęły się obrady soboru w Konstancji. Sobór zamierzał rozstrzygnąć trzy sprawy - zlikwidować wielką schizmę zachodnią, podjąć decyzję odnoszącą się do Jana Husa, określić kto jest w Kościele najwyższą instancją - Sobór czy papież. W Soborze uczestniczyła liczna delegacja z Polski. Należało do niej kilkunastu wybitnych hierarchów kościelnych i polityków świeckich, między innymi - Paweł Włodkowic - rektor Uniwersytetu Krakowskiego i rycerz z Garbowa - Zawisza Czarny. Towarzyszyły im bogate orszaki liczące ponad 600 osób. Polskiemu poselstwu przewodził arcybiskup gnieźnieński - Jakub Trąba. Udział Polaków w Soborze miał ważne znaczenie polityczne. Król Władysław Jagiełło i inni przedstawiciele władz Polski spodziewali się, że na tym forum zostanie ostatecznie rozstrzygnięty spór polsko - krzyżacki. Niestety, mino usilnych starań polskiej delegacji - tak się nie stało. Jana Husa - profesora Praskiego Uniwersytetu, mimo żelaznego listu, otrzymanego od Zygmunta Luksemburskiego, spalono na stosie. Sobór w Konstancji zakończył obrady 22 kwietnia 1418 roku.

1757 (16) Urodził się Julian Ursyn Niemcewicz - poeta, dramatopisarz, prozaik i publicysta, współredaktor "Gazety Narodowej i Obcej". Należał do najbardziej aktywnych działaczy Stronnictwa Patriotycznego. Napisał dramat m.in. "Powrót posła" oraz powieść "Pamiętniki czasów moich". Był autorem licznych pism antytargowickich. W jego twórczości znalazły odzwierciedlenie niepokoje i wątpliwości nurtujące polską elitę polityczną i patriotyczną w drugiej połowie XVIII wieku. "Śpiewy historyczne" Niemcewicza odegrały olbrzymią rolę w patriotycznym wychowaniu i utrwalaniu polskości wielu pokoleń Polaków. Zmarł na emigracji w Paryżu 21 maja 1841 roku.

1822 (16) Urodził się Francis Galton - brytyjski antropolog i psycholog, bliski krewny Karola Darwina. Zajmował się różnymi dziedzinami nauki związanymi z szeroko pojętym rozwojem człowieka, między innymi - ze zjawiskami dotyczącymi dziedziczenia. Uważa się go za twórcę eugeniki. W badaniach Gordona dużo miejsca zajmowały zagadnienia związane z inteligencją i dziedziczeniem uzdolnień. Tej tematyce poświęcona jest najbardziej znana jego książka: "Dziedziczny geniusz". Zapoczątkował i rozwinął prace badawcze nad bliźniętami. W swej pracy Gordon korzystał z danych statystycznych i ma wielkie zasługi w udoskonalaniu tej metody. Jemu też kryminalistyka zawdzięcza możliwość wykorzystywania odcisków linii papilarnych. Zmarł w 1811 roku.

1918 (16) Po 123 latach zależności od Rosji, proklamowano niepodległość Litwy. Po zajęciu Wilna przez oddziały polskie pod wodzą gen. Lucjana Żeligowskiego w 1920 roku, stolicą państwa było Kowno. W 1940 r. Litwa została wchłonięta przez swego wielkiego sąsiada - Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Stała się jedną z szesnastu republik. 11 marca 1990 r. Litewska Rada Najwyższa przyjęła uchwałę o odłączeniu się od związku Radzieckiego. Ogłoszona została niezawisłość państwowa ze stolicą w Wilnie. Litwa była pierwszą republiką, która, po 50-letniej, niechcianej związkowej zależności, ogłosiła swą niepodległość. Od tego czasu praktycznie zaczął się rozpad Związku Radzieckiego. 16 lutego - dzień odrodzenia państwa litewskiego - jest świętem narodowym Litwy.

1929 (16) W Szopienicach na Śląsku urodził się Kazimierz Kutz - publicysta, reżyser teatralny i filmowy, jeden z twórców polskiego kina. Napisał książkę "Klapsy i ścinki. Mój alfabet filmowy i nie tylko", w której ukazuje sylwetki różnych ludzi i wydarzenia związane ze swą pracą artystyczną. W 2001 r. został wybrany na senatora Rzeczypospolitej Polski. Od wielu lat upomina się publicznie o prawa Ślązaków do godnego życia, o większą troskę państwa o ten region oraz o autonomię dla Górnego Śląska.

1939 (16) W Starych Wasiliszkach koło Nowogródka urodził się Czesław Niemen (Czesław Wydrzycki) - pieśniarz, kompozytor i aranżer, jeden z najwybitniejszych muzyków, legenda polskiej piosenki. Od początku lat 60. bił wszelkie rekordy popularności. Był prekursorem bigbitu i muzyki rockowej w Polsce. Do najbardziej znanych jego przebojów należą utwory: "Dziwny jest ten świat", "Czy mnie jeszcze pamiętasz", "Pod Papugami". Komponował również muzykę teatralną i filmową. Do 1967 r. należał do zespołu "Niebiesko - Czarni", później kierował własnymi zespołami: "Akwarele", "Grupa Niemen". Często występował jako solista. W plebiscycie na wokalistę dwudziestego wieku, przeprowadzonym w grudniu 1999 r. wśród słuchaczy Polskiego Radia, Czesław Niemen zajął pierwsze miejsce. Zmarł 17 stycznia 2004 roku.

1962 (17) Zmarł Bruno Walter - niemiecki dyrygent - jeden, obok Toscaniniego, z największych w dziejach mistrzów batuty. W okresie międzywojennym działał w Lipsku i Londynie. Był także dyrektorem opery w Berlinie. Wojnę przeżył na emigracji w Stanach Zjednoczonych, gdzie dyrygował filharmonikami nowojorskimi i operą. Był żarliwym obrońcą niemieckiej tradycji romantycznej. Jako główny cel stawiał sobie wyrażanie duchowej treści dzieła. W młodości współpracował z Gustawem Mahlerem i przez całe życie był propagatorem jego twórczości. Urodził się w 1876 roku.

1980 (17) Uczestnicy polskiej, alpinistycznej wyprawy narodowej - Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki - stanęli na szczycie Mount Everestu. Po raz pierwszy w dziejach, najwyższa góra świata została zdobyta zimą. Pomysłodawcą i kierownikiem wyprawy był jeden z największych himalaistów - Andrzej Zawada, który, jako pierwszy w świecie, przekroczył w okresie zimy granice 8000 metrów. Andrzej Zawada urodził się w1928, a zmarł 21 sierpnia 2000 roku.

1877 (17) Urodził się Andre Maginot - francuski polityk, minister wojny. Zainicjował budowę fortyfikacji obronnych na północnowschodniej granicy mających chronić Francję przed napaścią Niemiec, tak zwanej "Linii Maginota". Cała bardzo kosztowna budowa, trwająca kilkanaście lat, okazała się chybiona, gdyż armia niemiecka w czasie II wojny światowej, obeszła linię Maginota i wkroczyła do Francji poprzez terytorium Belgii, nie podejmując ataku na francuskie umocnienia. Budowa Linii Maginota pochłonęła wiele miliardów dolarów i wiele, jak się w praktyce okazało - niepotrzebnego trudu francuskich żołnierzy, którzy musieli przygotowywać się do walki w niezmiernie ciężkich warunkach istniejących w bunkrach i okopach linii Maginota. Stała się ona dowodem braku wyobraźni politycznej i wojskowej. Nie wzięto pod uwagę różnych wariantów rozwiązań militarnych. Andre Maginot zmarł 7 stycznia 1932 roku.

1937 (17) Amerykańska firma "DuPont" zgłosiła do opatentowania sztuczne tworzywo o nazwie "nylon". Rok później sprzedano pierwszą, nylonową szczoteczkę do zębów. W szybkim tempie powstawały inne rodzaje tworzyw. Rozpoczęła się era tworzyw sztucznych. Opanowały one przemysł odzieżowy, i maszynowy, transport, komunikację, i niemal wszystkie inne dziedziny życia. Ich produkcja na świecie jest olbrzymia i stale rośnie. Tworzywa nie rozkładają się , jak inne surowce, zwłaszcza naturalne. Na ich zniszczenie potrzeba setek, a może i tysięcy lat, są więc głównym źródłem wzrastającej w zastraszającym tempie ilości śmieci, które mogą zagrozić istnieniu świata zwierząt i ludzi.

1958 (17) W Drugiej Klinice Chirurgicznej we Wrocławiu przeprowadzono pierwszą w Polsce operację na otwartym sercu. Był to ważny krok na drodze do chirurgii kardiologicznej oraz nowej, szybko rozwijającej się dziedziny lecznictwa - transplantologii. Wkrótce doprowadziło to do przeszczepiania serca oraz innych organów, głównie nerek, szpiku kostnego i wątroby.

1981 (17) Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wydał rozporządzenie o zniesieniu pracy w soboty. Obowiązywał nadal 42 - godzinny tydzień pracy, pozostała więc jedna sobota w miesiącu do przepracowania. Większość instytucji usługowych, administracyjnych, leczniczych i kulturalnych od razu wprowadziła wszystkie soboty w ciągu całego roku, jako dni wolne od pracy. W większości krajów zachodnich pięciodniowy tydzień pracy wprowadzono już w latach 60.

1404 (18) Urodził się Leon Battista Alberti - włoski filozof, poeta, malarz i rzeźbiarz, architekt i teoretyk sztuki. Jak przystało na wielkiego humanistę - zajmował się również matematyką, fizyką i muzyką. Dwa jego dzieła: "O sztuce budowania" i "O malarstwie" zostały przetłumaczone na język polski. Pisał ponadto utwory satyryczne i komediowe. Był gorącym zwolennikiem języka włoskiego, jako języka literackiego. Po włosku pisał sonety i inne dzieła poetyckie. Cieszył się wielkim uznaniem papieża Mikołaja V. Wywarł duży wpływ na rozwój włoskiego renesansu. Alberti zmarł w 1472 roku.

1745 (18) Urodził się Aleksander Volta - włoski fizjolog, jeden z pionierów odkrycia energii elektrycznej, wynalazca kondensatora. Zbudował pierwsze ogniwo elektryczne - galwaniczne. Jego imieniem nazwano jednostki pomiarowe napięcia elektrycznego. Jest ono mierzone woltach. Przeprowadzał badania dotyczące wpływu elektryczności na mięśnie zwierząt i pod tym względem miał również bardzo odkrywcze osiągnięcia. Zmarł 5 marca 1827 roku.

1838 (18) Urodził się Ernest Mach - austriacki fizyk i filozof. Z jego nazwiskiem codziennie spotykają się piloci naddźwiękowych samolotów, gdyż dla upamiętnienia jego zasług dla nauki i kultury - machem nazwano jednostkę prędkości lotu. W filozofii stworzył kierunek: empiriokrytycyzm - chcący pogodzić materializm z idealizmem. Jego poglądy były ostro zwalczane przez materialistów marksistowskich, zwłaszcza w okresie Rewolucji Październikowej. Empiriokrytycyzm wywodził się z poglądów Davida Hume’a i był jedną z pozytywistycznych odmian filozofii poznania. Próba przezwyciężenia przeciwieństw idealizmu i materializmu nie powiodła się. Następcy Macha poszli w kierunku idealizmu lub realizmu. Ernest Mach zmarł w1916 roku.

1858 (18) W Wiśniowczyku na Podolu urodziła się Marcelina Sembrich - Kochańska- śpiewaczka, sopran koloraturowy, jedna z największych artystek wszech czasów. Zaczęła kształcić głos za namową Franciszka Liszta, gdy była już absolwentką konserwatorium we Lwowie w klasie skrzypiec. Jako śpiewaczka występowała najpierw na scenach europejskich. 23 października 1883 r., Marcella Sembrich, jak ją w Nowym Jorku nazywano, zadebiutowała w roli głównej w "Łucji z Lammermoor", w Metropolitan Opera, nazajutrz po otwarciu tej największej i najbardziej zasłużonej dla sztuki, amerykańskiej sceny operowej. Już w pierwszym przedstawieniu na ziemi amerykańskiej odniosła oszałamiający sukces. W Metropolitan Opera królowała przez wiele lat. O jej występy zabiegały największe teatry świata i dwory królewskie. Podbijała publiczność mistrzowską techniką koloraturową, pięknym głosem i wyjątkową muzykalnością. Karierę artystyczną Marcelina Sembrich - Kochańska zakończyła w 1909 r. W ostatnim okresie życia poświęciła się pracy pedagogicznej. W głównym foyer Metropolitan Opera znajduje się jej wielki portret.

1966 (18) Zmarł w Warszawie Stanisław Cat - Mackiewicz - redaktor konserwatywnego dziennika wileńskiego: "Słowo", wybitny publicysta i pisarz polityczny, świetny mówca, wydawca. Napisał kilka tysięcy artykułów publicystycznych i kilkadziesiąt książek. Był zwolennikiem monarchii. W marcu 1939 r., za krytykę ówczesnego rządu, Cat - Mackiewicz został osadzony w obozie odosobnienia w Berezie Kartuskiej, gdzie ówczesne władze sanacyjne zsyłały swych oponentów politycznych. Oskarżano go, że w swych wystąpieniach na łamach "Słowa", oddziałuje na opinię publiczną w sposób prowadzący do podrywania zaufania do zdolności obronnych Polski, obniżanie powagi władz państwowych oraz szerzenie nastrojów defetystycznych w sprawie wewnętrznej i zewnętrznej sytuacji Polski. Na kilka dni przed wybuchem wojny wyjechał do Londynu. Główną domeną jego zainteresowań była polityka i dawał im wyraz w swych wypowiedziach publicystycznych i rozprawach politycznych W czerwcu 1954 r. został premierem polskiego rządu na uchodźctwie w Londynie i funkcję tę pełnił przez kilkanaście miesięcy. Pod koniec 1956 r. powrócił do kraju. Nadal rozwijał działalność pisarską. Współpracował z Uniwersytetem Warszawskim jako wykładowca.

1473 (19) Urodził się Mikołaj Kopernik - astronom, matematyk, ekonomista, lekarz, twórca teorii heliocentrycznej budowy układu słonecznego. Studiował w uniwersytecie krakowskim, a następnie w uniwersytetach włoskich. Po powrocie do kraju, rozwijał wszechstronną działalność, jako fizyk, astronom i lekarz, we Fromborku, Olsztynie i Toruniu. Dotychczas w świecie nauki panowała teoria Ptolemeusza, głosząca, iż Ziemia stanowi centrum wszechświata. Wokół niej krąży słońce i inne planety. Twierdzenie takie znajdowało mocne ugruntowanie nie tylko w nauce, ale i w religii. Kopernik udowodnił, że centralną pozycję w układzie słonecznym zajmuje nie Ziemia, jak myśleli ludzie od początku dziejów, lecz słońce. Swą epokową teorię wyłożył w dziele: "O obrotach ciał niebieskich". Jego odkrycie spowodowało rewolucję w nauce światowej oraz w wyobrażeniach ludzi o wszechświecie. Egzemplarz swego dzieła, wydrukowanego w Wirtembergii, Kopernik otrzymał dopiero na kilka godzin przed śmiercią. Wyznawców teorii heliocentrycznej Kościół katolicki uznawał za heretyków. Włoskiego matematyka - Giordano Bruno - zwolennika heliocentryzmu - spalono na stosie. Dzieło polskiego astronoma 5 marca 1616 r. zostało umieszczone w papieskim wykazie ksiąg zakazanych. Z indeksu zdjęto je dopiero w 1758 roku. W dziedzinie ekonomii Mikołaj Kopernik sformułował zasadę, nazwaną prawem Kopernika, że gorszy pieniądz zawsze wypiera lepszy. Zmarł 24 maja 1543 roku.

1812 (19) Urodził się Zygmunt Krasiński - poeta i dramaturg, przedstawiciel romantyzmu. Zaliczany jest, obok Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego - do wieszczów Polski. Pozostawał pod silnym wpływem swego ojca - hrabiego gen. Wincentego Krasińskiego - niegdyś żołnierza wojsk napoleońskich, a potem lojalnego, poddanego cara Rosji. W swych historycznych freskach, w "Nieboskiej komedii czy "Irydionie" - Zygmunt Krasiński przewiduje koniec starego świata. Pod tym względem wyprzedził epokę, o czym mogli się przekonać ludzie XX wieku - świadkowie rozmaitych buntów i rewolucji. Pisał również eseje i powieści historyczne - "Władysław Herman i dwór jego". Duże znaczenie w polskiej literaturze romantycznej mają jego listy do Delfiny Potockiej. Była panią jego serca i muzą jego poezji. Poznali się w 1839 r. i wielkie uczucie łączyło ich do końca życia. Pod wpływem ojca, Zygmunt Krasiński poślubił Elizę z Branickich, ale to nie przerwało więzi uczuciowych z Delfiną. Siedziba rodu Krasińskich znajdowała się w Warszawie na placu, który teraz nosi ich imię. Od1922 roku mieści się tam oddział Biblioteki Narodowej. Letni pałac Krasińscy mieli w Opinogórze - w północnej części Mazowsza. Pałac i park zachowały się w dobrym stanie i są częścią Muzeum Narodowego. Zygmunt Krasiński zmarł 23 lutego 1859 roku.

1831 (19) Pod Wawrem (koło Warszawy) rozpoczęła się dwudniowa bitwa wojsk polskich z Pierwszym Korpusem Rosyjskim. Polskimi oddziałami powstańczymi dowodził gen. Ignacy Prądzyński . Bitwa, jedna z największych i najkrwawszych w Powstaniu Listopadowym, zakończyła się bez rozstrzygnięcia. Do kolejnej bitwy doszło w tydzień później pod Ostrołęką. Było to ostatnie wielkie starcie zbrojne w Powstaniu Listopadowym. Polską armią dowodził gen. Jan Skrzynecki, a rosyjską - feldmarszałek Iwan Dybicz. Oddziały polskie zostały rozbite. Powstanie zakończyło się klęską Polaków we wrześniu 1831 roku.

1884 (19) W Zamościu urodził się Maciej Rataj - nauczyciel, publicysta, działacz ruchu ludowego. W latach 1922-1928 sprawował funkcję marszałka Sejmu. W ramach akcji likwidowania polskiej inteligencji rozstrzelali go Niemcy w Palmirach w czerwcu 1940 roku.

1791 (20) Urodził się Carl Czerny - austriacki pianista, kompozytor i pedagog. Wiedzę muzyczną zdobywał pod kierunkiem Beethovena. W jego dorobku kompozytorskim znajdują się symfonie, koncerty fortepianowe, msze i inne dzieła religijne, utwory kameralne, a wśród nich - kwartety na cztery fortepiany. Był niestrudzonym pedagogiem. U niego uczył się Franciszek Liszt. Czerny wnikliwie analizował wszystkie aspekty techniki pianistycznej. Rezultatem jego przemyśleń są niezliczone etiudy, stanowiące do dziś podstawę nauki dla młodych pianistów. Opracował kilka podręczników do nauki muzyki. Zostawił nam swe bardzo cenne refleksje na temat gry fortepianowej Beethovena i innych ówczesnych wirtuozów. Mają one ogromne znaczenie dla poznania dziewiętnastowiecznej praktyki pianistycznej. Zmarł 15 lipca 1857 roku.

1894 (20) Urodził się Jarosław Iwaszkiewicz - prozaik, nowelista, poeta, dramaturg, tłumacz, współtwórca grupy poetyckiej Skamander. Był artystą wszechstronnym. Jego opowiadania - "Młyn nad Utratą", "Panny z Wilka", "Stara cegielnia" - stanowią klasykę polskiej prozy dwudziestowiecznej. Niektóre utwory miały wersje filmowe. W wierszach, na przykład ze zbiorów "Muzyka wieczorem" czy "Mapa pogody", przebija filozoficzna zaduma nad losem człowieka. Z dramatów najbardziej znane są: "Lato w Nohant" i "Matka Joanna od aniołów". Iwaszkiewicz jest ponadto autorem powieści historycznych, szkiców i dzienników. Największa jego powieść epicka: "Sława i chwała" przedstawia sytuację Polaków w czasie okupacji hitlerowskiej, codzienne życie oraz ich walkę z wrogiem. Po powstaniu warszawskim, kiedy Niemcy wypędzili z miasta mieszkańców Warszawy, w domu Iwaszkiewicza w Stawisku znalazła schronienie duża grupa artystów i naukowców. Przebywali tam aż do wyzwolenia stolicy. Pod koniec lat 40. Jarosław Iwaszkiewicz włączył się do walki o utrzymanie pokoju między narodami. W latach 70. pełnił funkcję prezesa Związku Literatów Polskich. Był posłem na Sejm. Zmarł 2 marca 1980 roku. Jego dom w Stawiskach pod Warszawą stał się muzeum poety.

1896 (20) Urodził się Adam Bunsch - twórca witraży, malarz, dramaturg, krytyk literacki. Pochodził z artystycznej rodziny. Był synem rzeźbiarza - Alojzego Bunscha i bratem Karola - pisarza. W młodości miał wszechstronne zainteresowania. Studiował filozofię i malarstwo. Jego mistrzem był krakowski artysta - Józef Mehoffer. Jako pisarz debiutował w 1933 roku, sztuką "Koń parowy" wystawioną w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. Cenione są również inne jego dramaty: "Polonez z figurami" i "Poprawki do Makbeta". Adam Bunsch przez wiele lat pracował, jako nauczyciel rysunku w średnich szkołach zawodowych. Zostawił dla uczniów cenny podręcznik do tego przedmiotu. Zmarł w 1969 roku.

1938 (20) Zmarł Borys Korniłow - rosyjski poeta i nowelista. W liryce bliski był tradycjom poezji ludowej. Nawiązywał do twórczości Siergieja Jesienina, najbardziej znane są jego zbiory wierszy: "Mołodost" i "Pierwaja kniga". W tłumaczeniu polskim jego wiersze ukazały się w "Antologii 130 poetów". Korniłow był jedną z licznych ofiar stalinowskiej czystki. Został rozstrzelany. Urodził się w 1907 roku.

1943 (20) Zmarł Kazimierz Tadeusz Kolbuszewski - historyk literatury, profesor, wykładowca w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Główny przedmiotem jego badań była literatura staropolska, zwłaszcza teksty okresu reformacji. Jego prace: "Poezja barska", "Postyllografja polska XVI i XVII wieku" oraz studium: "Proza polska XVI wieku" stanowią bardzo cenne i wszechstronne źródło wiedzy o literaturze okresu Odrodzenia. Należał do zespołu redakcyjnego "Pamiętnika literackiego". Zamordowali go niemieccy naziści w obozie koncentracyjnym na Majdanku. Prof. Kolbuszewski urodził się w 1884 roku.

1986 (20) Związek Radziecki umieścił na orbicie okołoziemskiej kosmiczną stację badawczo - naukową "Mir". Wcześniej było sześć stacji doświadczalnych "Salut". Stacja "Mir" krążyła ponad 330 km nad naszymi głowami. Składała się z kilku modułów. Oprócz laboratoriów do badań astrofizycznych, biologicznych i materiałowych, znajdowały się na niej indywidualne kabiny oraz część mieszkalna z kuchnią i toaletą. Stacja przyjęła 28 załóg stałych. Ponadto przyjęła 31 statków: "Sojuz" i 60 statków transportowych, które przywoziły zaopatrzenie. Z jej pokładu przeprowadzono 80 wyjść w otwarty Kosmos. W ciągu piętnastoletniej misji stacji przebywało na niej 108 naukowców różnych narodowości, głównie Rosjan i Amerykanów. Badania objęły kilkadziesiąt naukowych programów narodowych i międzynarodowych. Na pokładzie "Mira" rosyjski kosmonauta - Walery Poliakow na przełomie lat 1994 - 95 pobił rekord nieprzerwanego pobytu w kosmosie - 438 dni. 23 marca 2001 r. rosyjscy naukowcy, zgodnie z wcześniej opracowanymi planami, sprowadzili stację na Ziemię. W zetknięciu z gęstą atmosferą Ziemi stacja rozpadła się na kilka części. Większość z nich spłonęła. Inne spadły do południowego Pacyfiku. Stację "Mir" zastąpi inne laboratorium kosmiczne - "Alfa", budowane przez 16 państw.

1916 (21) Pod Verdun we Francji rozpoczęła się najbardziej krwawa bitwa w pierwszej wojnie światowej. Uczestniczyli w niej Niemcy i Francuzi. Bitwa o charakterze pozycyjnym, zakładająca maksymalne wybicie żołnierzy, trwała do 16 grudnia 1916r. Po obydwu stronach frontu zginęło prawie milion osób. Zwyciężyli Francuzi. Verdun - największe cmentarzysko Europy - stało się symbolem okrucieństwa wojny i pogardy dla ludzkiego życia.

1945 (21) W Tyczynie urodziła się Kazimiera Sawicka (Katarzyna Sobczyk) - piosenkarka, należąca do najbardziej popularnych i lubianych wokalistek w latach 60. i 70. Nagrała wiele płyt. Ciągle żywe są przeboje w jej wykonaniu: "Mały książę", "Opowiedz mi swoją historię", "Trzynastego", "Nie bądź taki szybki Bill ". W latach 80. wyemigrowała z Polski.

1955 (22) Otwarto w Warszawie Piąty Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Im. Fryderyka Chopina. Nastąpiła także inauguracja działalności Filharmonii Narodowej w gmachu odbudowanym po zniszczeniach wojennych. Laureatem konkursu został Adam Harasiewicz. Wśród konkursowej publiczności była królowa Belgii - Izabela.

1732 (22) Urodził się Jerzy Waszyngton - generał, bojownik o wolność Ameryki, wódz naczelny tworzącej się armii amerykańskiej w wojnie wyzwoleńczej. Wybrano go na pierwszego prezydenta Stanów Zjednoczonych w latach 1789-1797. Zmarł 14 grudnia 1799 roku.12 grudnia 1800 r. miasto nazwane jego imieniem - Waszyngton -zostało uznane za stolicę państwa.

1814 (22) We wsi Przysucha, w powiecie opoczyńskim, urodził się Oskar Kolberg - historyk, etnograf, kompozytor, badacz kultury, zwłaszcza muzyki ludowej. Studiował w Berlinie i Warszawie. Pierwszą jego publikacją naukową były "Pieśni ludu polskiego". Praca stała się początkiem badań nad polskim folklorem. Przyniosła mu duży rozgłos. Dziełem życia Kolberga jest zbiór zatytułowany: "Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, obrzędy, zabawy, gusła, pieśni, muzyka i tańce, ułożone według regionów". Za życia autora ukazały się tylko niektóre tomy, dopiero w 2003 r. zakończono edycję dzieł wszystkich. Zawiera 80 tomów. Dokonania Kolberga nie mają sobie równych w skali światowej. Zmarł w Krakowie 3 czerwca w 1890 roku.

1857 (22) Urodził się Robert Stephenson Baden Powell - brytyjski generał, twórca skautingu- harcerskiego ruchu kształtującego w młodych ludziach patriotyzm, przyjaźń, postawę pomocy potrzebującym i umiłowanie przyrody. Pierwszy zlot skautów rozpoczął się pod Londynem 4 września 1909 roku. Dzień ten uznaje się za narodziny harcerstwa. Organizacje skautowskie szybko zaczęły powstawać w wielu krajach. Gen. Baden Powell zmarł 8 stycznia 1941 roku. Polskie harcerstwo od skautingu różniło się tym, że oprócz ducha skautowskiego cechowały je idee niepodległościowe, patriotyzm i wiara chrześcijańska. Twórcą polskiego skautingu był Andrzej Małkowski. 22 lutego obchodzi się Międzynarodowy Dzień Przyjaźni i Braterstwa.

1901 (22) W Płocku urodziła się Mira Zimińska - Sygietyńska (Marianna Burzyńska) - aktorka, pieśniarka. W okresie międzywojennym występowała w warszawskich teatrach rewiowych. Uczestniczyła w założeniu Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze", a po śmierci swego męża - Tadeusza Sygietyńskiego - kierowała "Mazowszem" prawie do końca swego życia. Zmarła 26 stycznia 1997 roku.

1942 (22) Zmarł Stefan Zweig - austriacki pisarz, eseista, poeta, historyk. Wielką poczytnością cieszyły się i nadal mają ogromne powodzenie dzieła biograficzne jego autorstwa przedstawiające wybitnych ludzi, którzy odegrali ważną rolę w kulturze europejskiej - Erazma z Rotterdamu, Marii Antonimy, Honoriusza Balzaca, Romain Rollanda. Jego proza ma solidną podbudowę psychologiczną. Do najbardziej znanych opowiadań należą: "24 godziny z życia kobiety", "Niecierpliwość serca" oraz antyfaszystowska "Nowela szachowa". Po zajęciu Austrii przez hitlerowskie wojska niemieckie - Stefan Zweig wyjechał z kraju. Pisarz boleśnie przeżywał sukcesy faszystowskich armii na frontach II wojny światowej. Załamany psychicznie, wraz z żoną popełnił samobójstwo. Urodził się w 1881 roku.

1992 (22) Zmarł Tadeusz Łomnicki - aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog, rektor Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, geniusz aktorstwa. największą popularność przyniosła mu główna rola w filmie "Pan Wołodyjowski". W 1976 r. stworzył "Teatr na Woli", jeden z najlepszych w Warszawie, który teraz nosi jego imię. Pisał książki o teatrze. Już za życia stał się legendą teatru. Za udział w pracy w Komitecie Centralnym PZPR w latach 80. był prześladowany przez aktorskie kręgi "Solidarności". Zmarł podczas próby na scenie w Teatrze Nowym w Poznaniu, gdzie przygotowywał "Króla Leara", na tydzień przed premierą. Tadeusz Łomnicki urodził się w 1927 roku. Zmarł na atak serca, w czasie jednej z prób do tej sztuki. Ostatnie jego słowa były słowami Leara: "Więc jakieś życie świta przede mną. Dalej, łapmy je, pędźmy za nim, biegiem, biegiem!". Po jego śmierci Jan Kott napisał: odszedł jeden z największych aktorów w jego pokoleniu. W Polsce i na świecie.

1685 (23) Urodził się Jerzy Fryderyk Haendel - największy, obok Jana Sebastiana Bacha - niemiecki kompozytor Baroku. Stworzył 40 oper, 22 oratoria, wśród nich "Mesjasz" ze słynnym "Alleluja". Komponował ponadto utwory fortepianowe, klawesynowe i kameralne. Anglicy uważają Haendla za swego narodowego kompozytora, gdyż tym kraju powstały jego największe dzieła. Prapremiera oratorium "Mesjasz" odbyła się w Dublinie 13 kwietnia 1742, następnie w 1743 roku w Londynie. Zmarł 14 kwietnia 1759 roku.

1820 (23) Zmarł Alojzy Feliński - poeta, nowelista i dramaturg. W 1794 r. był sekretarzem Tadeusza Kościuszki. Przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora Liceum Krzemienieckiego, założonego przez Tadeusza Czackiego. Do historii literatury i polskiej tradycji patriotycznej Feliński przeszedł jako twórca w religijnej pieśni: "Boże, coś Polskę" i dramatu: "Barbara Radziwiłłówna". Pieśń "Boże, coś Polskę" traktowana jest, jako drugi hymn polski. Przez ponad dwa wieki śpiewano ją we wszystkich kościołach polskich i nadal zajmuje czołowe miejsce w patriotyczno - modlitewnych wezwaniach narodu. Urodził się w 1771 roku.

1850 (23) Urodził się Julian Ochorowicz - psycholog, filozof i publicysta, pionier psychologii klinicznej i doświadczalnej w Polsce. Odkrył klimatyczne i zdrowotne walory miejscowości Wisła w Beskidzie Śląskim. Dzięki niemu cały region zachodniobeskidzki stał się terenem atrakcyjnej turystyki wypoczynku i lecznictwa.

1922 (23) W Warszawie utworzono Państwowy Instytut Meteorologiczny. Instytut z każdym rokiem rozszerzał zakres swoich działań, zwiększał ilość stacji i placówek naukowych oraz pogłębiał współpracę z laboratoriami na świecie. Na prognozach pogodowych Instytutu opiera się komunikacja lądowa, lotnicza i morska, rolnictwo, ogrodnictwo i sadownictwo oraz prawie wszystkie inne dziedziny życia. Rozwój meteorologii doprowadził do powstania nowej dziedziny wiedzy - meteoropatii - nauki o wpływie pogody na samopoczucie i zdrowie człowieka.

1945 (23) Zmarł Aleksy Tołstoj - pisarz rosyjski. Najważniejszym jego dziełem jest trylogia "Droga przez mękę", w której opisał losy inteligencji rosyjskiej w czasie pierwszej wojny światowej i okresie Rewolucji Październikowej. Powieść jest ważnym dokumentem przedstawiającym fakty, odczucia i nastroje społeczeństwa rosyjskiego w tamtym dramatycznym okresie dziejów.

1595 (24) Urodził się Maciej Kazimierz Sarbiewski - poeta polski, nazywany często "chrześcijańskim Horacym". Jego utwory, pisane w języku łacińskim, czytane były i wysoko cenione w całej Europie. Jest autorem prac teoretycznych: "O poezji doskonałej" i wykładów poetyki, w których przedstawił zasady estetyki Baroku. Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie poezji otrzymał Nagrodę Papieską. Zmarł 2 kwietnia 1640 roku.

1786 (24) Urodził się Wilhelm Grimm - niemiecki filolog, pisarz, zbieracz podań, baśni i legend. Należał do kadry profesorskiej Uniwersytet w Getyndze. Za liberalne poglądy został usunięty z uczelni. Wtedy podjął pracę naukową w Berlinie. Był członkiem Niemieckiej Akademii Nauk. Wspólnie ze swym starszym bratem - Jakubem - językoznawcą germańskim, wydał zbiór: "Baśnie dla dzieci" oraz "Podania niemieckie". Opublikował także, cieszące się równie wielkim powodzeniem, "Ballady i bajki". Utwory Grimma przetłumaczone zostały na dziesiątki języków i odegrały dużą rolę w kształtowaniu wyobraźni dzieci i młodzieży. Pisał także prace na temat poezji. Wilhelm Grimm zmarł w 1859 roku.

1885 (24) Urodził się Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) - malarz, portrecista, pisarz, dramaturg i publicysta, filozof, teoretyk sztuki, jeden z najbardziej wszechstronnych artystów XX wieku. Wywierał potężny wpływ na życie kulturalne Polski. Mieszkał w Zakopanem. Stworzył teorię czystej formy. Do najbardziej znanych jego dzieł literackich należą powieści: "Nienasycenie", "Pożegnanie jesieni", dramaty: "Matka", "W małym dworku", "Kurka wodna", "Szewcy", "Sonata Belzebuba" oraz zaadaptowana muzycznie "Szalona lokomotywa". W powieściach Witkacy przedstawił wizję rozkładu cywilizacji, natomiast jego sztuki były zapowiedzią teatru absurdu. Na wieść o wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski, zmarł śmiercią samobójczą na Polesiu 18 września 1939 roku.

1885 (24) Urodził się Juliusz Kaden - Bandrowski - powieściopisarz i publicysta, twórca polskiej powieści politycznej, żarliwy piłsudczyk. Napisał pięć tomów kronik Pierwszej Brygady Józefa Piłsudskiego. W latach 1922-1925 wydał kilka powieści - "Czarne skrzydła. Tadeusz", "Generał Barcz", "Mateusz Bigda ". Opisuje w nich walkę o władzę w polskich elitach politycznych, utratę ideałów, korupcję, nieuczciwe kompromisy, czyli wszystko to co działo się w pierwszych latach po odrodzeniu Polski - do 1925 r. Kaden - Bandrowski planował napisanie powieści "Białe skrzydła", w której chciał wybielić wcześniejsze złe działania po dojściu do władzy Józefa Piłsudskiego. Jednak tego utworu nigdy nie napisał, przyszły bowiem takie fakty, jak przewrót majowy, proces brzeski i uwięzienie posłów, utrata zaufania do Piłsudskiego. Wkrótce Kaden - Bandrowski został członkiem i przewodniczącym Akademii Polskiej Literatury i przewodniczącym zarządu Związku Zawodowego Literatów Polskich. W czasie wojny Kaden został w Warszawie. Zarabiał na życie lekcjami muzyki. W okresie okupacji zginęli dwaj jego synowie - Andrzej i Paweł. On sam odniósł rany w czasie ostrzału artyleryjskiego w Powstaniu Warszawskim i zmarł 8 września 1944 r. Spoczywa wraz ze swymi synami na Cmentarzu Protestanckim w Warszawie.

1941 (24) Zmarł Emil Zegadłowicz - pisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego ekspresjonizmu. W 1922 r. założył w Wadowicach grupę "Czartak", której członkowie deklarowali ucieczkę od cywilizacji. Ich najważniejszym celem i ideałem było poszukiwanie więzi z przyrodą oraz kulturą regionu podhalańskiego. Jego utwory są stylizowane na literaturę ludową. Należy do nich zbiór ballad: "Powsinogi beskidzkie" oraz powieści: "Zmory" i "Żywot Mikołaja Srebrempisanego", a także dramat: "Domek z kart". W latach 30. Zegadłowicz zerwał więzi z grupą "Czartak". Od tego czasu z jego twórczości dominuje problematyka społeczna. Powieść "Zmory" pod koniec lat 30. została zekranizowana. Emil Zegadłowicz urodził się w 1888 roku.

1815 (25) W Krakowie powstało Towarzystwo Naukowe. Należeli do niego naukowcy, ludzie kultury i twórcy z różnych dziedzin życia. W 1872r. Towarzystwo zostało przekształcone w Polską Akademię Umiejętności - instytucję cieszącą się wielkim prestiżem naukowym i moralnym w całej Polsce. Akademia inicjowała różne kierunki prac badawczych, które służyły rozwojowi gospodarki, oświaty, kultury i sztuki.

1842 (25) Urodził się Karol May (Karl Friedrich May) - niemiecki pisarz, autor "Winnetou" oraz innych powieści podróżniczych i przygodowo - awanturniczych dla młodzieży. W swych książkach opisywał walki białych mieszkańców Ameryki i innych przybyszów z Europy - z Indianami na lądzie północnoamerykańskim. Na kartach powieści przedstawione są również zwyczaje Indian, warunki ich życia oraz sylwetki wodzów. Zmarł 30 marca 1912 roku.

1934 (25) Zmarł Andrzej Stopka Nazimek - badacz folkloru podhalańskiego, pisarz i publicysta, jeden z pierwszych górali z wyższym wykształceniem. Współpracował z "Gazetą Podhalańską". Drukował w niej gawędy góralskie i artykuły o tematyce regionalnej. Jemu zawdzięczamy zapisanie gawęd Sabały, a także materiały do etnografii Podhala zawierające pieśni, rozmaite opowieści i legendy. Jest autorem napisanej gwarą góralską opowieści: "Rycerze śpiący w Tatrach" - fantazji osnutej na tle podań ludowych. Andrzej Stopka Nazimek urodził się w 1868 roku.

1956 (25) Na Dwudziestym Zjeździe Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w Moskwie, pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego - Nikita Chruszczow - potępił kult jednostki i stalinowski system sprawowania władzy. Oznaczało to koniec okresu stalinowskiego we wszystkich państwach znajdujących się w strefie wpływów ZSRR. Ujawnione w referacie i dyskusji zbrodnie systemu stalinowskiego były prawdziwym wstrząsem dla wielu komunistów na całym świecie. Stalinizm, który pochłonął miliony ludzkich ofiar, przeszedł do lamusa historii. Zmiany ideologiczne na Kremlu utorowały drogę "polskiemu październikowi". Nikita Chruszczow zmuszony został do ustąpienia ze stanowiska pierwszego sekretarza w 1964 roku, a jego miejsce zajął Leonid Breżniew.

1998 (25) Zmarła Wanda Jakubowska - reżyser filmowy. W okresie międzywojennym należała do założycieli Stowarzyszenia Miłośników Filmu Artystycznego: "Start". Wraz z Eugeniuszem Sękalskim i Jerzym Zarzyckim założyła "Spółdzielnię Autorów Filmowych". Jej pierwszy film: "Nad Niemnem" w czasie wojny zaginął. Podczas okupacji Niemcy wywieźli ją do w Auschwitz i Ravensbruck. Po wojnie zrealizowała pierwszy film: "Ostatni etap", poświęcony męczeństwu więźniów obozów koncentracyjnych. Obraz zyskał międzynarodowe uznanie i wszedł na ekrany kin w ponad pięćdziesięciu krajach. Wanda Jakubowska urodziła się w 1907 roku.

1802 (26) Urodził się Wiktor Hugo - francuski pisarz, teoretyk i przywódca romantyzmu w literaturze europejskiej. Jego powieści: "Nędznicy", "Człowiek śmiechu" i "Dzwonnik z Notre Dame" - przetłumaczone zostały na dziesiątki języków. Dominuje w nich problematyka społeczna i moralna. Zło ponosi klęskę. Wiktor Hugo jako przeciwnik drugiego cesarstwa we Francji, przebywał przez 18 lat na wygnaniu. Zmarł 22 maja 1885 roku.

1901 (26) Zmarła Lucyna Ćwierczakiewiczowa - wielka mistrzyni kuchni, autorka artykułów prasowych i książek na temat polskiej sztuki kulinarnej, gospodarstwa domowego i mody. Najbardziej znane są jej prace: "365 obiadów za 5 złotych", "Kurs gospodarstwa miejskiego i wiejskiego dla kobiet", "Jedyne praktyczne przepisy konfitur, różnych marynat, wędlin, wódek, likierów, win owocowych, miodów oraz ciast". W drugiej połowie XIX wieku jej książki biły wszelkie rekordy popularności. Ich nakład był większy niż łączne nakłady utworów Prusa i Sienkiewicza. Ćwierczakiewiczowa prowadziła szkoły dla dziewcząt. Uczyła szycia, gotowania, sprzątania, wywabiania plam, zachowania się przy stole i w innych sytuacjach. W różnoraki sposób pomagała uczestnikom Powstania Styczniowego. Pierwsze książki kucharskie w Polsce pojawiły się w XVII wieku.

1914 (26) W Taganrogu urodził się Witold Rowicki - muzyk światowej sławy, dyrektor i dyrygent Filharmonii Narodowej w Warszawie, propagator muzyki polskiej. Początkowo studiował w Krakowie. Po wojnie utworzył Orkiestrę Polskiego Radia w Katowicach, a następnie - orkiestrę Państwowej Filharmonii Warszawskiej i Narodowej, którą doprowadził do europejskiego poziomu. Współpracował z największymi sławami muzycznymi Polski i świata. Muzykę polskich kompozytorów, zwłaszcza Karola Szymanowskiego, wprowadził na największe sceny świata. Zmarł 1 października 1979 roku.

1913 (26) Urodził się Zdzisław Libera - historyk literatury, ojciec Antoniego Libery - prozaika i tłumacza. Zdzisław Libera uczestniczył w ruchu oporu w okresie okupacji walczył w powstaniu warszawskim. Po wojnie wykładał historię literatury w Uniwersytecie Warszawskim. Zajmował się przede wszystkim piśmiennictwem polskiego Oświecenia. Opublikował liczne prace poświęcone kulturze tego okresu naszych dziejów. Najważniejszym dziełem jest monografia "Oświecenie". Pisał również na temat romantyzmu w literaturze. Na początku lat 90. wydał zbiór tekstów o nieżyjących, współczesnych mu wybitnych humanistach, jak: Tadeusz Kotarbiński, Juliusz Kleiner, Julian Krzyżanowski - zatytułowany "Uczeni i nauczyciele ". Jest także autorem podręczników dla szkół średnich. Zmarł 26 marca 1998 roku.

1822 (27) Urodził się Teofil Lenartowicz - poeta, rzeźbiarz, zbieracz ludowych pieśni, legend i baśni. Pisał poematy historyczne, patriotyczne i religijne oraz wiersze dla dzieci. Nazwano go "lirnikiem Mazowsza", ponieważ, jak nikt inny, potrafił oddać w swych utworach nastrój i krajobraz mazowieckiej krainy. Najbardziej znane są jego zbiory: "Lirenka", "Kalina", "Polska ziemia". Do wielu jego wierszy twórcy muzyki komponowali melodie, dzięki temu poezja Lenartowicza, również w postaci pieśni i piosenek wzbogacały ludową kulturę. Od 1849 r. przebywał na emigracji. Zmarł w 1893 roku.

1868 (27) Zmarł w twierdzy w Szlisselburgu Walerian Łukasiński - major wojsk Królestwa Kongresowego. Należał do współzałożycieli Wolnomularstwa Narodowego, które 1 maja 1821 r. zostało przekształcone w Towarzystwo Patriotyczne. Za udział w akcjach niepodległościowych władze carskie skazały go na dożywotnie pozbawienie wolności. W więzieniu spędził 45 lat.

1873 (27) W Neapolu urodził się Enrico Caruso - włoski artysta śpiewak. Zyskał miano króla tenorów. Od 1903 przez 17 lat był pierwszym tenorem w Metropolitan Opera. Głos miał silny, pełen blasku, o pięknej barwie i dramatycznej ekspresji. Śpiewał partie liryczne jak i bohaterskie.W swym repertuarze miał 67 ról operowych i ponad 500 pieśni i piosenek. Do najsłynniejszych należą jego role Radamesa w "Aidzie", Księcia Mantui w "Rigolettcie" i Eleazara w "Żydówce". Występował także w Warszawie. Z jego karierą artystyczną wiążą się inne ważne daty. 11 kwietnia 1902 r. po raz pierwszy nagrano płytę gramofonową, na której utrwalono śpiew Carusa. 13 stycznia 1910 r. pierwszy raz przeprowadzono radiową transmisję opery w nowojorskiej Metropolitan Opera. Wystąpił wówczas Enrico Caruso. Artysta zmarł w Neapolu 2 sierpnia 1921 roku.

1902 (27) Urodził się John Steinbeck - pisarz amerykański. Za powieści: "Grona gniewu", "Na wschód od Edenu", "Myszy i ludzie", "Perła", w 1962 r. otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Większość jego powieści została zekranizowana. Filmy cieszą się powodzeniem odbiorców na całym świecie. John Steinbeck zmarł 20 grudnia 1968 roku.

1945 (27) Urodził się Jacek Janczarski - poeta, scenarzysta, dramaturg, satyryk. Przez wiele lat był związany z trzecim programem Polskiego Radia. Pisał sztuki teatralne, scenariusze filmowe, słuchowiska radiowe i seriale telewizyjne . Największą popularność przyniósł mu serial radiowy: "Kocham Pana, Panie Sułku". Zmarł 2 lutego 2000 roku.

1957 (27) Ukazał się pierwszy numer tygodnika społeczno - politycznego "Polityka". Od początku na jej łamach występowali najwybitniejsi dziennikarze polscy i komentatorzy polityczni. Przez długie lata stanowisko redaktora naczelnego piastował Mieczysław Rakowski, jeden z twórców tygodnika, późniejszy prezes Rady Ministrów. "Polityka" reprezentuje poglądy lewicowo centrowe. Daleka jest od pogoni za sensacją. Przez cały czas swego istnienia miała i nadal ma ogromny wpływ na kształtowanie się opinii politycznej w społeczeństwie polskim oraz na wzrost poziomu wiedzy ogólnej swych odbiorców. Wizerunek czasopisma nie ulega koniunkturalnym wpływom i zmianom na przestrzeni czasu.

1982 (27) Zmarła Maria Kownacka - pisarka, poetka, twórczyni literatury dla dzieci. Jej wiersze, baśnie i opowiadania, jak na przykład: "Plastusiowy pamiętnik" czy "Dzieci z Leszczynowej Górki", dostarczały pierwszych wzruszeń i rozwijały wyobraźnię wielu pokoleń małych czytelników. Pisała także, wystawiane do dziś, sztuki teatralne - "O Kasi, co gąski zgubiła" i słuchowiska radiowe. Maria Kownacka urodziła się w1894 roku.

272 (27) Urodził się Konstantyn Wielki - cesarz rzymski. Na tronie zasiadał przez trzydzieści lat. W 313 roku wydał edykt, na którego mocy chrześcijanie uzyskali wolność wyznania. W późniejszych czasach akt ten nazwano Edyktem Mediolańskim. Miał on przełomowe znaczenie w rozwoju chrześcijaństwa na świecie. Wcześniej, począwszy od cesarza Nerona, a więc przez ponad dwieście lat, chrześcijanie byli prześladowani za wiarę. Zginęło ich około trzech milionów. Po wydaniu Edyktu Mediolańskiego w całym cesarstwie zaczęto budować kościoły, powstawały liczne zakony. Religia chrześcijańska szybko zdobywała nowych wyznawców. Konstantyn założył nową stolicę cesarstwa - Konstantynopol. Zmarł 22 maja 337 roku.

1533 (28) Urodził się Michel de Montaigne - francuski pisarz, eseista i publicysta, filozof, czołowy przedstawiciel myśli renesansowej i racjonalnego sceptycyzmu. Był rzecznikiem autonomii jednostki i swobodnego rozwoju człowieka. Swe poglądy zawarł w arcydziele literatury o charakterze rozmyślań autobiograficznych "Próby". Położył w nich nacisk na poszukiwanie filozofii praktycznej mającej pomóc człowiekowi w znalezieniu życia rozumnego i szczęśliwego. "Próby" wywarły duży wpływ na literaturę i filozofię XVII wieku, a eseistyczna forma znalazła wielu naśladowców. Na język polski przełożył je Tadeusz Boy-Żeleński. Dzieło zostało wydane przez Państwowy Instytut Wydawniczy w 1957 r. Prace Montaigne’a utorowały drogę racjonalistycznej idei Oświecenia. Zmarł 13 września 1592 roku.

1750 (28) Urodził się Ignacy Potocki - marszałek wielki litewski, współtwórca Konstytucji 3 Maja, jeden z najwybitniejszych umysłów w Europie. Był członkiem Komisji Edukacji Narodowej. Uczestniczył w Powstaniu Kościuszkowskim, jako członek Rady Najwyższej Narodowej. Był współautorem dzieła: "O ustanowieniu i upadku Konstytucji 3 Maja. Zmarł 30 sierpnia 1809 roku.

1866 (28) Zmarł Henryk Rzewuski - pisarz i publicysta. Zapoczątkował w literaturze polskiej gatunek nazwany gawędą szlachecką. W tym nurcie mieści się jego utwór: "Pamiątki Soplicy". W twórczości Rzewuskiego najbardziej poczesne miejsce zajmują powieści historyczne: "Zamek krakowski", "Adam Śmigielski", "Listopad", "Rycerz Lizdejko". W pracach publicystycznych, a także w dziełach literackich reprezentował poglądy skrajnie konserwatywne. Podstawą jego społecznej i politycznej działalności była lojalność wobec caratu. Był urzędnikiem do specjalnych poruczeń carskiego namiestnika w Królestwie Polskim. Wydawał ugodowe pismo "Dziennik Warszawski". Henryk Rzewuski urodził się W 1791 roku.

1981 (28) W Polsce wprowadzono kartki na sprzedaż mięsa i jego przetworów. Reglamentacja miała obowiązywać przez trzy miesiące, ale kartki przetrwały do sierpnia 1989 r., czyli do pełnego uwolnienia cen . Na początku lat 80.sprzedaż kartkowa objęła również niektóre inne artykuły spożywcze - cukier, papierosy, alkohol. Niedobór żywności był skutkiem cen regulowanych administracyjnie nie pokrywających się z rynkową wartością towarów. Powodowało to nadmierny wykup artykułów, na które cena była ustalana odgórnie. Po zniesieniu kartek na mięso, na podstawie uchwały sejmowej w sierpniu 1989 r., zostały uwolnione ceny żywności, artykułów przemysłowych i usług. Ich wysokość w ciągu kilku dni wzrosła w wielu wypadkach ponad dwudziestokrotnie.

1990 (28) Zmarł Zdzisław Gozdawa (Zdzisław Godlewski) - satyryk, autor rewii, komedii muzycznych, wierszy i tekstów piosenek. W latach 30. minionego wieku prowadzi rewiowy teatrzyk studencki "Pegaz". Przez wiele lat tworzył spółkę autorską z Wacławem Stępniem. Pisał do czasopism satyrycznych. Współpracował z kabaretem "Qui Pro Quo". Bardzo popularny chór "Dana" miał w swym repertuarze wiele piosenek opartych na tekstach Gozdawy. Po wojnie nawiązał współpracę z Jerzym Jurandotem. Razem tworzyli teatr satyryczny "Buffo" w Warszawie. Na podstawie scenariusza stworzonego przez Gozdawę i Stefanię Grodzieńską, Jan Rybkowski zrealizował film: "Sprawa do załatwienia". Zdzisław Gozdawa urodził się w 1910 roku.

2013 (28) o godzinie20 ustąpił z posługi papieskiej Benedykt XVI. Na papieża został wybrany w kwietniu 2005 roku. Kardynał Josef Ratzinger - Benedykt XVI pochodził z Niemiec. Przez kilka lat był arcybiskupem Monachium. Ze stanowiska papieża ustąpił ze względu na podeszły wiek - 86 lat - brak sił niezbędnych do przewodzeniu kościołowi katolickiemu w świecie. Kolejnym papieżem został kardynał argentyński - Jorge Bergoglio. Kardynalskie konklawe wybrało go 13 marca 2013 roku. Nowy papież przybrał imię Franciszek Pierwszy. Msza pontyfikalna odprawiona została 19 marca.

1768 (29 lutego) W Barze na Podolu zawiązała się konfederacja barska, do której należało kilka rodów magnackich i związana z nimi szlachta zagrodowa. Przewodził jej Karol Radziwiłł - Panie Kochanku. Konfederacja Barska stanowiła niejako przedłużenie wcześniejszej o dwa lata Konfederacji Radomskiej, jednak jej zasięg był znacznie większy i szkodliwość działania odpowiednio groźniejsza. Jej głównym celem było niedopuszczenie do jakichkolwiek zmian w strukturze rządzenia w Polsce, rządzenia mającego charakter partyjniacki, obrona liberum veto i wszystkich innych atrybutów "złotej wolności szlacheckiej". Głównego wroga Konfederacja widziała w królu Stanisławie Auguście Poniatowskim - zwolenniku reform mających na celu wzmocnienie państwa, zorganizowanie jego administracji, gospodarki i zwiększenie zdolności obronnej kraju. Króla popierała jedynie "Familia", czyli Stronnictwo Czartoryskich. Destrukcyjna działalność Konfederacji Barskiej doprowadziła do pierwszego rozbioru Polski w 1772 roku, w którym udział wzięły: Austria, Rosja i Prusy. 23 lata później, jej ideowa i polityczna siostrzyca - konfederacja targowicka doprowadziła do trzeciego rozbioru Polski.

1792 (29) We włoskim mieście Pesaro urodził się Gioacchino Rossini - kompozytor , jeden z najwybitniejszych twórców muzyki. Talent odziedziczy po rodzicach, gdyż ojciec i matka byli muzykami. Komponować zaczął w 1806 r., a więc w czternastym roku życia. Pierwszym jego utworem była opera "Weksel małżeński". W jednym tylko roku 1812 skomponował sześć oper, a już pisany w roku następnym "Tankred" stał się oszałamiającym sukcesem młodego kompozytora. 20 lutego 1816 r. rzymski Teatr Argentina wystawił najwybitniejsze dzieło spośród utworów Rossiniego - "Cyrulik sewilski". Finał opery ujął włoski mistrz w formę poloneza. Jak pisał Jerzy Waldorff. Do dzisiaj utwór ten zachwyca pięknem melodii, porywa żwawym rytmem, skrzy się dowcipem muzycznym. Rossini stworzył ponad trzydzieści oper, a wśród nich takie dzieła, jak: "Elżbieta królowa Anglii", "Kopciuszek", " Włoszka w Algierze", "Sroka złodziejka". Poważny i dramatyczny charakter mają opery: "Wilhelm Tell", "Mojżesz w Egipcie", "Mahomet Drugi". W 1823 r. Rossini zagniewany na kapryśną, włoską publiczność, wyjechał najpierw do Londynu, a następnie do Paryża i tu został już do końca życia. Zmarł 13 listopada 1868 roku.

1968 (29) Astronomowie angielscy podali informację o odkryciu w przestrzeni kosmicznej pierwszego pulsara. W następnych latach podobnych ciał odkryto więcej. Pulsary są to gwiazdy emitujące niewidoczne promienie X. Ich przeznaczenie nie zostało dotychczas zbadane.