Opracowanie historii niewidomych w Polsce

Każdy kulturalny naród pieczołowicie przechowuje pamiątki swej przeszłości, pielęgnuje dawne obyczaje i tradycje, ochrania zabytki swej kultury i historii. Każdy naród czci swych bohaterów i twórców kultury i nauki. Wreszcie - każdy naród skrzętnie zbiera wszelkie dane o swej historii, przeznaczając na te cele wiele pieniędzy i zatrudniając przy tym tysiące pracowników.  

W tworzenie kultury niewątpliwie mają swój wkład i polscy niewidomi. Niestety, historii ruchu niewidomych w Polsce i ich wkładu do kultury narodowej nikt dotąd nie badał. Jest to poważna luka w historii naszej kultury. Tę lukę trzeba zapełnić. Społeczeństwo polskie nic nie wie o niewidomych. Stwierdzamy to na każdym kroku. Społeczeństwo polskie nie wie, kto to byli: Karol Szajnocha, Maksymilian Ossoliński, Stanisław Barącz, Stanisław Bukowiecki. Społeczeństwo nasze nie zna bohaterskiej postaci profesora Januarego Kołodziejczyka. Ba, my, niewidomi, sami niewiele wiemy o nich. Któż ma wypełnić tę lukę w historii kultury polskiej? Musimy zrobić to sami, musi to zrobić Polski Związek Niewidomych.  

Obecnie PZN podejmuje opracowanie historii organizacji niewidomych i instytucji patronackich, opiekujących się nimi. Opracowanie życiorysów wybitnych niewidomych polskich odkłada się na czas późniejszy. Ażeby opracować historię naszego ruchu, musimy zebrać jak najwięcej materiałów, informujących o życiu organizacyjnym niewidomych w Polsce. Należy przypuszczać, że materiałów źródłowych w archiwach i bibliotekach nie znajdziemy wcale, albo bardzo niewiele. Prawdopodobnie będziemy musieli szukać ich u siebie.  

Zarząd Główny PZN zwraca się z gorącym apelem do wszystkich koleżanek i kolegów, którzy posiadają jakieś materiały, mogące informować o działalności organizacji niewidomych i instytucji patronackich, o przekazanie ich naszej instytucji. Mogą nimi być notatki osobiste członków tych organizacji, czasopisma, wycinki z gazet, statuty, protokoły z zebrań, sprawozdania, fotografie, wspomnienia osobiste, itp. Informacje mogą być podawane w brajlu lub w czarnym druku. Ważne będzie wskazanie bibliotek, archiwów lub książek, w których można by znaleźć materiały źródłowe na interesujący nas temat, jak również nazwiska i adresy osób, które brały czynny udział w pracach wyżej wymienionych organizacji i mogą przekazać nam swoje wspomnienia lub jakieś dokumenty.

Zarząd Główny opracował ankietę i przy jej pomocy pragnie zdobyć potrzebne informacje. Z ankietą tą zamierzamy zwrócić się do tych wszystkich, zarówno widzących, jak i niewidomych, którzy należeli do wspomnianych organizacji. Należy więc wskazać takie osoby. Ci, którzy dostarczą nam szczególnie wartościowych informacji, otrzymają wynagrodzenie pieniężne w wysokości, przeznaczonej dla autorów artykułów, drukowanych w "Pochodni". Zarząd Główny prosi wszystkie oddziały PZN o pomoc w tej sprawie. Pomoc ta może polegać na udzieleniu informacji, o jakie apelujemy do ogółu naszych członków, a ponadto powinny one sprawdzić w swoich archiwach, czy nie znajdują się tam materiały, dotyczące działalności dawnych organizacji niewidomych.

 Z ramienia Zarządu Głównego pracę tę prowadzi Stanisław Żemis. Wszelkie materiały i informacje należy kierować pod adresem: Warszawa 32, ul Słowackiego 5/13, m. 110, telefon: 33- 25-02. Wobec tego, że Zarząd Główny pragnie, aby praca ta wykonana została jeszcze w bieżącym roku, informacje i materiały należy zebrać jak najrychlej. W związku z tym termin ich składania wyznaczamy do dnia 15  czerwca bieżącego roku.  

Pochodnia, kwiecień 1957