Z okazji jubileuszu 70 - lecia urodzin inicjatora, organizatora i współzałożyciela Spółdzielni Niewidomych „Gryf” w Bydgoszczy - Henocha Drata - mam zaszczyt przypomnieć jednym, przybliżyć innym dzieje Drogiego Jubilata.  

Henoch Drat urodził się 4 kwietnia 1917 roku w Charkowie. Jego matka po śmierci męża z malutkim synkiem przybyła do kraju, osiedlając się w Lubelskiem, następnie w Grudziądzu. Mając 14 lat, wskutek wypadku Henoch stracił wzrok i od 1933 do 1939 roku przebywał w Zakładzie dla Dzieci Niewidomych w Bydgoszczy. W czasie wojny pracował w warsztacie szczotkarskim. Już w pierwszych latach powojennych Henoch Drat rozpoczął działalność na rzecz niewidomych regionu bydgoskiego. Kierunek i cel wyznaczały w tym czasie warsztaty i spółdzielnie.  

Nie sposób opisać trudności, kłopotów i przeciwności, które trzeba by pokonać, by wreszcie 2 marca 1950 roku po wstała Spółdzielnia Inwalidów Niewidomych „Gryf”. Nie było pieniędzy, narzędzi ani lokalu. Było natomiast 22 członków łaknących pracy, i zarząd z prezesem Henochem Dratem. Do momentu uruchomienia produkcji zarząd pracował bez wynagrodzenia, a pierwszą maszynę do pisania prezes przyniósł z domu. Odtąd nie sposób było oddzielić losów kolegi Drata od losów spółdzielni i od działalności społecznej. Rozwój i sukcesy spółdzielni były sukcesami jej prezesa, piastującego tę funkcję przez trzydzieści pracowitych i trudnych lat. Rekompensatą za ten wysiłek była satysfakcja, że w latach 1970, 1971, 1972 spółdzielnia „Gryf” zajmowała pierwsze miejsce w krajowym współzawodnictwie pracy o tytuł „Przodującej Spółdzielni Wytwórczej Spółdzielczości Inwalidów”.  

Henoch Drat może poszczycić się także osiągnięciami w dziedzinach: rehabilitacji, zdobyczy socjalnych, oświaty, szkolenia, kultury, sportu, działalności społeczno - politycznej. Nie sposób wymienić wszystkich jego zasług. Wydaje się jednak, że już w zapomnienie odeszła działalność Henocha Drata jako przewodniczącego Komitetu Budowy Domu Niewidomych. Komitet ten, pod jego kierunkiem, przekształcony został w instytucję pomocy finansowej, która poprzez dotacje i pożyczki umożliwiła wielu niewidomym - wśród nich członkom spółdzielni - otrzymanie w latach sześćdziesiątych własnych mieszkań spółdzielczych. Nie można też nie wspomnieć, że był on od 1957 do 1976 roku członkiem Rady Związku Spółdzielni Niewidomych w Warszawie, pełniąc przez 13 lat zaszczytną funkcję jej przewodniczącego. W latach 1951 - 1985 był członkiem Zarządu Okręgu Polskiego Związku Niewidomych w Bydgoszczy, a z tego przez 24 lata przewodniczącym tego okręgu. Ponadto w latach 1958 - 1981 był członkiem Zarządu Głównego Polskiego Związku Niewidomych w Warszawie, w tym 13 lat członkiem prezydium.

Za swą działalność były prezes otrzymał liczne dowody uznania i wyróżnienia. Spośród 22 odznaczeń najważniejsze to: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medale 30 i 40 - lecia PRL.  

Dzisiaj prosimy Cię, Czcigodny Jubilacie, o przyjęcie naszych szczerych wyrazów szacunku za cały trud Twego pracowitego i owocnego 70 - letniego życia, wraz z najserdeczniejszymi życzeniami na dalsze długie lata w zdrowiu, pomyślności i poczuciu satysfakcji ze swych dokonań, które zasługują na naszą wdzięczną pamięć.  

Edward Nowak

Pochodnia Czerwiec 1987